بررسی فقهی شرط احتمال تاثیر در امر به معروف و نهی از منکر از نظر زمان و محدوده تاثیرگذاری

امر به معروف و نهی از منکر، مقید به شروطی است که یکی از آنها احتمال تاثیر است. نگارندگان در این مقاله در پی پاسخ به این سوال هستند که آیا امر به معروف و نهی از منکر، در صورتی که آمر به معروف و ناهی از منکر بداند امر و نهیش فعلا موثر نیست یا نسبت به مخاطب تارک معروف و فاعل منکر اثر ندارد، واجب خواهد بود یا خیر؟
مشهور فقها معتقدند امر به معروف و نهی از منکر، در صورتی واجب است که فرد احتمال بدهد امر و نهیش در زمان خطاب و نسبت به مخاطب تاثیرگذار است؛ لذا ایشان می گویند اگر آمر به معروف و ناهی از منکر بداند امر و نهیش فعلا و نسبت به مخاطب اثر ندارد، امر به معروف و نهی از منکر واجب نیست.
ما با نقد ادله مشهور و بهره گیری از ادله چهارگانه، اثبات خواهیم کرد که شرط احتمال تاثیر از نظر زمان، اعم از حالی و استقبالی و از نظر محدوده تاثیرگذاری نیز، اعم از مخاطب و دیگران است. به عبارت دیگر، اثبات خواهیم کرد که شرط احتمال تاثیر، از دو بعد مذکور، شمولیت و عمومیت دارد.