نگاهی نو به انواع مجاز و تصویرهای مجازی

انسان پیش از آن که چیزی بر زبان بیاورد، ابتدا تصویری از مفهوم آن چیز در ذهن خود می سازد. بخش عمده ای از این تصورات، همان اندیشه هایی است که در ذهن شکل می گیرد اما تصویر و تصور، حتی مقدم بر این اندیشه ها است و از طریق مکانیسم مرور و مشابه سازی و مقایسه و تطابق و تداعی های مکرر همان تصویرها است که انسان به یک اندیشه دست پیدا می کند. بنابراین دیدن مقدم بر اندیشیدن است و اندیشیدن نیز که توام با تصور و تجسم بخشی به تصویرها است مقدم بر زبان است. پس تصویر تصور تفکر تکلم. بر این اساس، گزاره معروف «ای برادر تو همان اندیشه ای» با خود پیش و پسی دارد که مراتب پیشین آن عبارت است از: تصویر و تجسم، و مراتب پسین آن: زبان و گفتار. اگر استعاره و تشبیه و تمثیل و نماد، به عرصه های تصویر و تصور و تداعی مربوط باشند، انواع مجاز البته به غیر از مجاز مشابهت به طور خاص در حوزه زبان قرار می گیرد. در این مقاله دسته بندی متفاوت تری از مجاز انجام گرفته است و تلاش نویسنده بر آن بوده است تا همه انواع چندین گانه مجاز در یک دسته بندی کوچک تر و ساده تر که عبارت است از مجاز ملازمت، مجاز مجاورت، و مجاز مشابهت به راحتی و به دور از هر نوع تکلفی جا داده شوند.