وضعیت فضاهای عمومی شهری برای معلولین و کم توانهای حرکتی نمونه مورد مطالعه: میدان دوم صادقیه (تهران)

معلولیت به مثابه پدیده ای زیستی و اجتماعی، واقعیتی است که تمام جوامع، صرف نظر از میزان توسعه یافتگی، اعم از کشورهای صنعتی و غیرصنعتی با آن مواجه هستند. همچنین روز به روز بر شمار جمعیت میانسال و کهنسال که گروه کم توان های حرکتی را تشکیل می دهند با افزایش امید به زندگی در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه از جمله در کشور ما افزوده شده و می شود. گروه-هایی که توجه به نیازهای زیستی آنان در محیط اجتماعی یعنی در فضاهای عمومی شهری می تواند امکان حرکت مستقل و فارغ از کمک دیگران را برای ایشان فراهم آورد و در نتیجه بر پویایی زندگی این گروه های جمعیتی تاثیری در خور توجه برجای بگذارد. لذا ساماندهی و مناسب سازی فضاهای عمومی شهری با توجه به نیازهای معلولان و کم توان های حرکتی، یکی از ضروریات هر جامعه، بخصوص جامعه ماست که بعد از جنگ علاوه بر دو گروه یادشده با شماری از جانبازان نیازمند این توجه مواجه شده است. در پژوهش حاضر هدف تحلیل و شناسایی مولفه های کلان، میانه و خرد اثرگذار در فعالسازی یا رکود فضاهای عمومی در راستای برخورداری از حقوق مدنی معلولین به عنوان یک شهروند در بهره گیری از فضاهای عمومی شهری پرداخته شده است. نوع تحقیق کارردی وروش آن نیز توصیفی تحلیل می باشد. همچنین با بهره گیری از تکنیک SWOT نقاط ضعف و قوت (عوامل داخلی) ونیز فرصت ها و تهدیدهای حاکم بر فضاهای عمومی شهری (عوامل خارجی) در میدان دوم صادقیه واقع درمیان منطقه پنج و دو شهرداری تهران به عنوان نمونه مورد مطالعه بررسی شد. سپس عوامل داخلی و خارجی حاکم بر فضاهای عمومی محدوده مزبور با استفاده از طیف لیکرت امتیازدهی و ارزیابی گردید؛ یافته های پژوهش نشان داد که فضاهای مذکور به دلیل نقایص کالبدی، مدیریتی و جامعوی، نتوانسته اند نقش بایسته خود را به عنوان فضایی برای تعاملات اجتماعی (حوزه عمومی) در رابطه با معلولین ایفا نمایند. همچنین نتایج مشخص ساخت که راهبرد محافظه کارانه (WO) در اولویت نخست برنامه ریزی ساماندهی و نوسازی ساختار کالبدی فضاهای عمومی منطقه مورد مطالعه قراردارد؛ لذا بر پایه اخذ استراتژی محافظه کارانه می توان با ارائه راهبردها و راهکارهای پاسخده به نیاز شهروندان و اولویت بندی آنها براساس محدودیت منابع و هزینه ها، و ترتیب و توالی اجرای آنها به ساماندهی و مناسب سازی این فضاها در راستای دستیابی به یک فضای عمومی شهری به عنوان یک حوزه عمومی جهت جامعه هدف نائل شد.