تاثیر مصرف میان وعده های ناسالم بر رژیم غذایی و خطر بروز سندرم متابولیک در بزرگسالان: مطالعه قند و لیپید تهران

میان وعده های ناسالم حاوی مقادیر بالایی از کالری، قندهای ساده، چربی، کلسترول، نمک، افزودنی ها و نگهدارنده ها هستند. افزایش مصرف این میان وعده ها یکی از عوامل زمینه ساز شیوع چاقی، اضافه وزن و اختلالات متابولیکی محسوب می شود. در این مطالعه تاثیر مصرف میان وعده های ناسالم بر رژیم غذایی و خطر بروز سندرم متابولیک پس از سه سال پیگیری در بزرگسالان تهرانی ارزیابی گردید.
مطالعه طولی حاضر در قالب مطالعه قند و لیپید تهران و بین سال های 86-1384 و 90-1387 بر روی زنان و مردان بزرگسال تهران صورت گرفت. رژیم غذایی معمول افراد با استفاده از یک پرسش نامه بسامد خوراک نیمه کمی (که پایایی و روایی آن تایید شده بود) ارزیابی گردید. شاخص های تن سنجی و بیوشیمیایی نیز در ابتدا و انتهای مطالعه اندازه گیری شد. جهت تعیین بروز سندرم متابولیک در چارک های مصرف میان وعده های ناسالم، آزمون رگرسیون لجستیک (Logestic regression) با تعدیل اثر عوامل مخدوشگر مورد استفاده قرار گرفت.
میانگین سن شرکت کنندگان در ابتدای مطالعه12/3± 37/8 سال و میانگین نمایه توده بدنی آن ها 4/5 ± 26/0کیلوگرم بر مجذور متر بود. 39 درصد شرکت کنندگان مطالعه، مرد بودند. انرژی دریافتی روزانه، دانسیته انرژی و دریافت چربی و سدیم در چارک چهارم مصرف میان وعده های ناسالم بالاتر بود. روند کاهشی معنی داری در دریافت کربوهیدرات، کلسیم، روی، سلنیوم و فیبر رژیم غذایی، به موازات افزایش مصرف میان وعده های ناسالم مشاهده شد. افرادی که در بالاترین چارک دریافت انرژی از میان وعده های ناسالم قرار داشتند، مقادیر کمتری از غلات کامل، سبزیجات و لبنیات را مصرف کردند. پس از تعدیل عوامل مخدوش کننده، خطر بروز سندرم متابولیک با مصرف میان وعده های شور رابطه مثبت معنی دار و با مصرف شیرینی، شکلات و نوشابه های گازدار ارتباط مثبت غیر معنی دار داشت.
افزایش دریافت انرژی روزانه از میان وعده ناسالم می تواند زمینه ساز بروز سندرم متابولیک باشد.