بررسی کیفیت زندگی مرتبط با سلامت بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید در غرب مازندران در سال 1392

کیفیت زندگی در سال های گذشته علاوه بر بهداشت، در تحقیقات بالینی نیز مورد توجه قرار گرفت و برای ارزیابی آن در جمعیت های عمومی و بیماران آرتریت روماتوئید ابزارهای زیادی مانند SF-36 ارائه شد. هدف این مقاله تعیین نمرات کیفیت زندگی مرتبط با سلامت بیماران آرتریت روماتوئید درغرب مازندران می باشد.
مطالعه به صورت مقطعی و توصیفی است. حجم نمونه شامل 165 نفر مبتلا به این بیماری است که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انجام شد. جامعه پژوهش تمام مراجعه کنندگان به درمانگاه روماتولوژی و مطب متخصصین روماتولوژیست بودند. روش گردآوری داده ها مصاحبه و خود گزارش دهی افراد و مشاهده پرونده ها بود. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه فارسی SF-36 بود. سپس توسط نرم افزارSPSS v.17 با استفاده از رگرسیون خطی چندگانه و آزمون های t و آنالیز واریانس برای مقایسه نمرات در گروه های مختلف استفاده گردید.
از 165 نفر از مبتلایان به آرتریت روماتوئید، تعداد 145 نفر (9/87 درصد) زن و 126 نفر (3/76 درصد) شهری و 140 نفر (8/84 درصد) متاهل بودند. میانگین (انحراف معیار) سن بیماران برابر 5/51 (11) سال بوده است. میانگین نمرات کیفیت زندگی در حیطه های عملکرد جسمانی، سرزندگی و شادابی و سلامت عمومی بین زن و مرد تفاوت معنی دار داشت و در بقیه حیطه ها مشابه بودند. میانگین نمرات درد، محدودیت جسمی، تصور سلامتی در زنان از بقیه حیطه ها پایین تر بود. از نظر محل سکونت، هر هشت مولفه در ساکنین شهر و روستا تفاوت معنی دار نداشت. با استفاده از آنالیز واریانس مشخص شد که به جز حیطه های محدودیت احساسی (055/0= P) و درد (087/0= P) بقیه مولفه ها با گروه های سنی ارتباط معنی دار داشتند (05/0< P). در تحلیل همبستگی و رگرسیون مشاهده شد که طول بیماری با همه ی مولفه ها همبستگی منفی و معنی دار دارد (از32– درصد تا 11– درصد) و سن با همه ی مولفه ها همبستگی منفی و معنی دار در سطح 22 درصد تا 39 درصد و به صورت معکوس دارد.
کیفیت زندگی بیماران آرتریت روماتوئید ابعاد متفاوت دارد و میزان نمرات کیفیت زندگی بیماران مربوط به سلامت جسمانی در سطح پایین تر و در بخش های سلامت روانی و اجتماعی در سطح بالاتری قرار داشتند. بنابراین ابتلا به بیماری مزمن آرتریت روماتوئید در ابعاد مختلف کیفیت زندگی اثر منفی داشته و چون این ابعاد از هم مستقل نیستند، متغیرهای مختلف اقتصادی و اجتماعی و جمعیتی افراد اثرات متفاوتی بر ابعاد کیفیت زندگی دارند. لذا برنامه ریزی صحیح و متناسب با شرایط بیماران لازم است تا در روند درمان و کنترل عوارض بیماری و ارتقائ کیفیت زندگی آن ها موثر باشد