نقشه سازی و مروری بر لیشمانیوزها، ناقلین و مخازن مهم آن ها در ایران

با ارتقای سطح سلامت، لیشمانیوز جلدی یا سالک نیز روز به روز مهم تر جلوه می کند. حدود 90 درصد موارد سالک جهان در 8 کشور که ایران یکی از آن ها است، دیده می شود. کالاآزار یا فرم احشایی لیشمانیوز در ایران از بیماری های انگلی قابل توجه به حساب می آید و دارای کانون های بومی در مناطقی از ایران می باشد. امروزه توجه به پراکندگی جغرافیایی ناقلین بیماری ها و متعاقب آن نقشه سازی (Mapping) پدیده های اقلیمی و بیماری ها موضوع مورد توجه صاحب نظران است. در مقاله حاضر بدون تاکید ویژه بر ارایه مطالب علمی انگل شناسی و حشره شناسی پزشکی سعی شد نقشه های کاملی از یافته های متخصصین فوق ارایه گردد.
داده های مربوط به بیماری های کشور از واحدهای مبارزه با بیماری های وزارت بهداشت در دو مقطع (سال 1379 و 1387) اخذ گردید و میزان شیوع یا بروز بیماری بر حسب نیاز محاسبه شده توسط نرم افزار ArcGIS نسخه 9/3 ذخیره سازی، پردازش و نقشه سازی شد.
نقشه پراکندگی بیماری ها و ناقلین و مخازن لیشمانیوزهای ایران طبق مقالات معتبری که به چاپ رسیده اند، تهیه و در قالب یک مرور کلی ارایه شد تا مورد مطالعه علاقمندان قرار گیرد.
چنین به نظر می رسد که بیماری لیشمانیوز جلدی در مراتع و مناطق بیابانی و نیمه بیابانی و دور از ارتفاعات اصلی کشور و در سلسله کوه های زاگرس و البرز بیشتر دیده می شود. احتمال می رود که بروز لیشمانیوز احشایی در سگ های استان اردبیل با میزان بارندگی، دما و ارتفاع ارتباط دارد. آن چه در نقشه های به دست آمده می تواند قابل توجه محققین قرار گیرد، فضاهای خالی موجود در نقشه ها است که فضای تحقیق را برای پژوهشگران ایجاد می کند؛ چرا که عدم گزارش از یک منطقه به معنی عدم وجود ناقل (یا حتی بیماری) نیست و می تواند به معنی اجرا نشدن تحقیقات کافی باشد.