پهنه بندی پتانسیل خطر بیابانزایی با استفاده از رویکرد MADM و مدل آنتروپی شانون، مطالعه موردی: منطقه خضرآباد یزد

ارزیابی و تهیه نقشه پتانسیل شدت بیابانزایی همواره به عنوان یکی از ابزارهای برنامه ریزان در عرصه مدیریت مناطق بیابانی مطرح بوده است. با توجه به اهمیت کاربردی این نقشه ها علیرغم توسعه فنون و روش های کمی در طی سال های اخیر، همچنان سعی می شود که روش هایی با خطای کمتر و ضریب اطمینان بیشتر ارائه گردد. در این رابطه با بررسی مدل های پهنه بندی خطر بیابانزایی ملاحظه شد که نقیصه ای که در تمامی این مدل ها همواره مطرح بوده این است که در ارزشگذاری شاخص ها، تنها ارزش مطلق هر شاخص در هر واحد کاری در نظر گرفته می شد و اولویت آنها در ایجاد شرایط بحرانی مد نظر قرار نمی گرفت که این امر منجر به دستیابی به نتایج غیر واقعی می شد. از این رو هدف این پژوهش ارائه مدلی به منظور طبقه بندی شدت بیابانزایی هم بر مبنای اولویت شاخص ها نسبت به هم و هم اهمیت هر شاخص در هر واحدکاری می باشد و در این رابطه از مدل آنتروپی شانون استفاده شده است. این مدل که برگرفته شده از تئوری اطلاعات می باشد با ساختار سلسله مراتبی به ارزیابی پتانسیل خطر بیابانزایی در واحدهای کاری می پردازد و در انتها نتایج را به صورت نقشه های ارزیابی ارائه می دهد. مطالعات انجام شده نشان داد که 0/43% درصد از کل منطقه مطالعاتی به صورت شدید و 8/92% درصد به صورت نسبتا شدیدی تحت فرایند بیابانزایی می باشد و بیابانزایی با شدت متوسط (57/18%) و نسبتا متوسط (33/48%) به ترتیب، بیشترین سهم را در منطقه مطالعاتی به خود اختصاص داده است. در عین حال ارزش کمی شدت بیابانزایی برای کل منطقه از مجموع عوامل 0/065 (کلاس متوسط یا V) بدست آمد.