ارزیابی ژنتیکی و فیتوشیمی نمونه های حاصل از کشت بافت گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum vulgar) در غلظت های مختلف هورمونی

تنوع حاصل از کشت بافت که سوماکلونال نامیده می شود منبع ارزشمندی از تنوع ژنتیکی است که می تواند جهت اصلاح گیاهان دارویی استفاده شود.
ارزیابی کارایی نشانگرهای مولکولی در تشخیص تنوع سوماکلونال و رخداد پدیده متیلاسیون در ژنوم به عنوان یک عامل موثر بر ایجاد تغییرات در سطح ژنوم و عملکرد متابولیتی گیاه رازیانه انجام شده است.
DNA ژنومی هشت نمونه غیرنرمال کشت بافتی از نظر تیپ رشدی به همراه یک نمونه شاهد به روش دلاپورتا استخراج شد. مراحل نشانگر AFLP با دو روش هضم آنزیمی متفاوت به اجرا درآمد. آنالیز فیتوشیمیایی با استفاده از دستگاه GC/Mass انجام و درصد و اجزا اسانس مورد مقایسه قرار گرفت.
نتایج بررسی الگوی باندی حاصل از روش های مختلف هضم آنزیمی حاکی از وجود چندشکلی میان تیمارها بود. همچنین تجزیه خوشه ای، نمونه شاهد و نمونه های غیرنرمال را به طور جداگانه گروه بندی نمود. نتایج آنالیز درصد و ترکیبات اسانس نشان داد که در گیاهان حاصل کشت بافت ترکیبات ارزشمندی نظیر Limonene، Fenchone، Estragole و Anethole تولید نمی شود و در عوض ترکیباتی نظیر 2،4 Decadienal و Cineol، Terpineol تولید می شود.
نتایج نشان داد مارکر AFLP برای بررسی تنوع سوماکلونال در نمونه های باززا شده موثر بوده و تغییرات فنوتیپی و فیتوشیمیایی گیاهان غیرنرمال می تواند پیامد آلکیلاسیون در ژنوم باشد همچنین با تکیه بر تنوع حاصله می توان با اعمال تنش های مختلفی از جمله سرما، گرما و شوری اقدام به شناسایی ژنوتیپ های برتر از لحاظ عملکرد و مقاومت به تنش های زیستی و غیرزیستی نمود.