حسابرسی مالیاتی در نظام مالیات بر ارزش افزوده با تاکید بر ریسک حسابرسی

مالیات بر ارزش افزوده به عنوان یک نظام مالیاتی جدید در کشور ما با ساختاری متفاوت از اخذ مالیات در گذشته، روش های حسابرسی خاصی را طلب می کند. در زمینه حسابرسی مالیاتی کارهای زیادی انجام شده است ولی بدلیل اینکه نظام مالیات بر ارزش افزوده سابقه چندانی در ایران ندارد، خلا پژوهشی محسوسی در این زمینه به چشم می خورد. در این مقاله، در چارچوب یک تحقیق کتابخانه ای به بررسی روش های تعیین ریسک حسابرسی مالیات بر ارزش افزوده در سایر کشورها و انطباق آن با روش های موجود در حسابرسی این نوع مالیات در ایران پرداخته ایم. یافته های تحقیق مبین آن است که در برخی از کشورها در سالهای اولیه استقرار این نظام برای گسترش تمکین، شناسایی و تشخیص مودیان پرریسک و جبران ضعف در فرآیندهای حسابرسی از شیوه مقابله کامل فاکتورهای خرید و فروش استفاده می شود. با این که این روش در سال های اولیه اجرای نظام مذکور می تواند بکار گرفته شود اما لازم است در سال های بعد از روش نمونه گیری و انتخاب تصادفی پرونده ها و حتی انتخاب طبقه ای معاملات استفاده کرد. سایر یافته های تحقیق نیز مبین استفاده از سیستم IT، آموزش کارکنان و یکپارچه سازی نظام مالیاتی به عنوان اقدامات پشتیبان برای کاهش ریسک حسابرسی در نظام مالیات بر ارزش افزوده است.