ارزیابی تنوع ژنتیکی ارقام اصلاح شده یونجه و توده های بومی ایران با استفاده ازنشانگر های الوزیمیEST،POX، GOT وMDH

به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی در ارقام اصلاح شده یونجه و توده های بومی ایران، 12 جمعیت شامل پنج رقم اصلاح شده (کایساری، کدی، رنجر، مسمیر و سیریور) و هفت توده بومی یونجه (قره یونجه، عموزین الدین، رهنانی، تازه کند، شازند، همدانی و یزدی) در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه تبریز مورد مطالعه قرار گرفتند. تعداد 35 بوته از هر جمعیت یا رقم داخل گلدان های جداگانه در فضای مزرعه کشت و مورد ارزیابی قرار گرفتند. آنزیم های GOT و MDH در کلیه جمعیت ها فقط یک نوار مونومورف (تک شکل)، ولی آنزیم های استراز (EST) و پراکسیداز (POX) نوارهای پلی مورف (چند شکل) نشان دادند. برای دو آنزیم آخری چهار مکان ژنی آلوزیمی تشخیص داده شد. بین ارقام اصلاح شده و توده های بومی از لحاظ فراوانی آللی و هتروزیگوسی متوسط اختلاف چشمگیری مشاهده نشد. با وجود این، هتروزیگوسی متوسط توده های بومی (623/ 0) بالاتر از هتروزیگوسی ارقام اصلاح شده (594/ 0) بود. برای مکان های ژنی پراکسیداز در جمعیت های یونجه تعادل هاردی-واینبرگ به دست نیامد. این امر می تواند احتمالا از خنثی نبودن این آنزیم ها در برابر برخی عوامل محیطی ناشی شده باشد. فاصله ژنتیکی بین جمعیت ها کمتر از دو درصد بود. FST توده های بومی در مقابل ارقام اصلاح شده 003/ 0 به دست آمد. ارزش FIS حدود 089/ 0 برآورد شد که حاکی از آن است که در یونجه اثر خویش آمیزی (کاهش مضاعف) بزرگتر از اثر رانش ژنتیکی است. آزمون نشان داد که توده همدانی از نه جمعیت و توده شازند از هفت جمعیت یا رقم تفاوت معنی دار دارد. تجزیه خوشه ایارقام اصلاح شده را از جمعیت های بومی جدا نکرد و معلوم شد که بین دو گروه اختلاف معنی دار وجود ندارد.