تجزیه و تحلیل مولکولی واکنش فوق حساسیت و فرآیند پیری در برگ گندم

این مطالعه به منظور بررسی میزان بیان برخی ژن های آنتی اکسیدان در برگ گندم در مرحله پیری و پاسخ به واکنش فوق حساسیت در دو ژنوتیپ حساس و مقاوم به بیماری سپتوریای برگی (Septoria tritici.) صورت گرفت. مطالعه ژنوتیپ ها شامل رقم حساس تجن و لاین مقاوم #10 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار انجام شد. به منظور ارزیابی بیان ژن ها در مرحله پیری، نمونه برداری در 4 مرحله آغاز زرد شدن برگ های پایینی (S1)، مشاهده حدود 20 درصد زردی برگ ها (S2)، مشاهده حدود 40 درصد زردی برگ ها (S3)، مشاهده حدود 60 درصد زردی برگ ها (S4) و برگ سبز صورت گرفت. برای مطالعه الگوی بیان ژن ها در واکنش فوق حساسیت (HR) نمونه برداری پس از مایه کوبی عامل سپتوریای برگی در مرحله ظهور سنبله از برگ های آلوده صورت گرفت. ارزیابی بیان ژن های کاتالاز، متالوتاینین و گلوتامین سنتتاز با استفاده از Real-timePCR صورت گرفت. نتایج نشان داد که سطح اکسیداسیون سلولی (TBARM) در مرحله پیری S4 و واکنش HR بالاترین میزان را برای هر دو رقم داشت. میزان کلروفیل با افزایش روند پیری و طی واکنش HR کاهش قابل توجهی را از لحاظ آماری نشان داد که کمترین میزان در مرحله پیری S4 و واکنش HR مشاهده شد. میزان بیان نسبی ژن های کاتالاز و متالوتاینین تا مرحله S4 افزایش یافت. در واکنشHR میزان بیان نسبی این دو ژن متفاوت بود طوری که بیان ژن کاتالاز در(HR (3/86 تقریبا برابر با مرحله (S2 (3/69 بود در حالی که بیان ژن متالوتاینین در رقم مقاوم هم سطح بیان آن در مرحله (S4 (9/07 پیری بود. بیان ژن گلوتامین سنتتاز نیز تا مرحله S3 افزایش معنی داری نشان داد و سپس در مرحله S4 کاهش یافت. در واکنش HR نیز از میزان بیان این ژن کاسته شد به طوری که تقریبا هم ردیف S2 قرار گرفت.