کهکشان های اولیه در عالم

اگر در شبی تاریک به دور از آلودگی های نوری متداول شهرها به آسمان بنگرید، نواری کمرنگ را خواهید دید که در پهنه آسمان کشیده شده است. مردمان باستان بدون آنکه بدانند ماهیت این نوار چیست، آن را بر اساس داستان ها و اسطوره هایی که داشتند «راه کاه کشان» نامیدند. امروزه اخترشناسان می دانند که این نوار مه آلود در واقع خانه ما، کهکشان راه شیری است. کهکشانی مارپیچی مشتمل بر دویست میلیارد ستاره. خورشید به همراه زمین و دیگر سیارات در یکی از بازوهای این کهکشان نسبتا بزرگ قرار دارد. بی گمان نخستین پرسشی که در ذهن هر اخترشناس درباره کهکشان ها شکل می گیرد منشا و تحول آن هاست. امروزه منجمان، همچون باستان شناسان در پی یافتن آثار و بقایای کهکشان های اولیه هستند. آن ها توانسته اند در پرتو تحقیقات نظری و رصدهای متوالی پاسخ های خوبی درباره کهکشان های اولیه بیابند. نود سال بعد از کشف ادوین هابل آمریکایی مبنی بر اینکه سحابی های بسیار کم نور، نه اجرامی درون راه شیری، بلکه کهکشان هایی مستقل هستند، امروزه تلسکوپ فضایی همنام او کهکشان هایی را آشکارسازی و رصد کرده که وقتی عالم فقط 2% سن امروزی اش (13.7 میلیارد سال) قدمت داشت تشکیل شده بودند. آن لکه های محو و کمرنگی که هابل با بزرگ ترین تلسکوپ زمان خودش رصد می کرد، هنوز هم برای تلسکوپ های کنونی به خاطر درخشندگی بسیار اندکشان محو به نظر می رسند؛ اما تلسکوپ های بزرگ در راه اند. طی چند دهه آینده تلسکوپ هایی نظیر جیمز وب، آتاکاما و نیز تلسکوپ های کلاس 30 متری دریچه شناخت انسان از کهکشان های اولیه عالم را گسترده تر خواهند کرد. کهکشان های اولیه هنوز نیازمند کارهای نظری و رصدی سنگینی هستند.