تاثیر مایه زنی جدایه های بومی ازتوباکتر بر عملکرد و شاخص های رشد گندم آبی در ایران

ازتوباکتر یک باکتری محرک رشد گیاه است که قادر است از طریق مکانیسم های مختلفی از جمله تثبیت نیتروژن مولکولی، تولید هورمون های گیاهی و انحلال فسفات های نامحلول، رشد گیاهان را تحت تاثیر قرار دهد. در این پژوهش 10 جدایه باکتری Azotobacter chroococcum که در پژوهش های قبلی و طی بررسی های آزمایشگاهی و گلخانه ای انتخاب شده بودند به شکل مایه تلقیح های پودری با حامل پرلیت به صورت آزمایشات مزرعه ای و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 10 تیمار تلقیحی و یک تیمار بدون تلقیح در 3 تکرار و به صورت مایه زنی بذرمال بر روی گیاه گندم اجرا شد. آزمایشات مزرعه ای در مزارع تحقیقاتی استان های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، خراسان رضوی، کردستان و فارس انجام شد. نتایج نشان داد که در آذربایجان شرقی 9 جدایه موجب افزایش عملکرد کل و جدایه T7 موجب افزایش معنی دار در سطح پنج درصد در عملکردکاه و کلش نسبت به شاهد شد. همچنین در این استان جدایه های T3 و T4 به طور معنی داری در سطح پنج درصد وزن هزار دانه را نسبت به شاهد افزایش دادند. نتایج در استان خراسان مشخص نمود که T11 سبب افزایش معنی دار ارتفاع بوته و عملکرد کاه و کلش و T10 باعث افزایش معنی دار مقدار نیتروژن برگ پرچم نسبت به شاهد بدون تلقیح در سطح پنج درصد شد. در استان فارس بیشترین میانگین در مورد عملکرد دانه و وزن خشک اندام هوایی مربوط به تیمار T8 بود.