ارزیابی هم بستگی صفت های موثر و اثر آنها بر عمل کرد غده بزرگ در سیب زمینی

به منظور دست یابی به ژنوتیپ های برتر و پرمحصول سیب زمینی، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با استفاده از 33 رقم و ژنوتیپ وارداتی سیب زمینی در 4 تکرار انجام شد. در این بررسی، برخی از صفت های شکلی (مورفولوژیک) و مرتبط با عمل کرد سیب زمینی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف ژنوتیپ های مورد مطالعه در تمامی آن ها بسیار معنی دار (p≤0.01) بود. با توجه به اهمیت تعداد غده بزرگ در میزان عمل کرد کل سیب زمینی، هم بستگی های فنوتیپی و ژنوتیپی صفت ها با تعداد غده بزرگ مورد مطالعه قرار گرفت و اثرات مستقیم و غیرمستقیم مثبت و منفی با تجزیه علیت بررسی شدند. از صفت های مورد مطالعه، 13 صفت یا با تعداد غده بزرگ یا با سایر اجزاء عمل کرد هم بستگی بالایی داشتند که در تجزیه علیت مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه علیت نشان داد که بیشینه اثرات مستقیم فنوتیپی بر تولید غده بزرگ به ترتیب ناشی از وزن کل غده در بوته، تعداد ساقه اصلی در بوته و وزن خشک بوته بود. برخی از صفت ها همانند وزن تر کل بوته و زمان رسیدن، اثر مستقیم منفی بالایی بر عمل کرد غده بزرگ نشان دادند. بیش تر صفت های مورد مطالعه به صورت غیرمستقیم بر افزایش تعداد غده بزرگ اثرگذار بودند. بیشینه اثرات مستقیم ژنوتیپی مثبت و منفی به ترتیب از طریق وزن غده در بوته، طول غده، زمان رسیدن، وزن تر بوته و تعداد غده متوسط و کوچک اعمال می شد. اثرات غیر مستقیم ژنوتیپی صفت ها نقش موثرتری در تعیین تعداد غده بزرگ داشتند تا اثرات مستقیم.