نگاهی گذرا بر خواص و بازرسی کنترل خوردگی سازه های ثابت تاسیسات دریایی ایران

از دیرباز تا کنون، آب دریاها و اقیانوس ها به عنوان الکترولیتی که مقادیر و غلظت های بالایی از انواع نمک ها را در خود حل نموده و طی یک فرآیند طبیعی، محیط خورنده ای برای اغلب فلزات و آلیاژها با گستره ای در حدود دوسوم سطح کره زمین بوجود آورده، شناخته شده است. این امر یک تهدید اجتناب ناپذیر برای مجموعه حدود 192 سازه دریایی (سکو-عرشه) و خطوط لوله دریایی با سایزها و طول های بی شمار ایران که در خلیج فارس واقع شده به شمار می رود و بطور پیوسته بخش قابل توجهی از منابع مالی، مواد جایگزین و نیروی انسانی متخصص کشور صرف شناسایی و تشخیص بموقع ریسک ها و انجام اقدامات اصلاحی جهت رفع خطرات احتمالی ناشی از عواقب گسیختگی های ناگهانی و مرگبار این سیستم ها می گردد. در این میان، روش های مدرن بازرسی زیرآبی همچون ACFM و FMD و ضخامت سنجی به روش التراسونیک، همچنان در رده اول اهمیت بوده و سطوح انجام بازرسی اشاره شده در استانداردهای مرجع همچون API RP-2A-WSD و NACE RP-01-76، NACE RP-07-75 و همچنین DNV Rules for Design، Construction and Inspection of Offshore Structures و DNV OS-F 101 برای خطوط لوله دریایی الگوی مناسبی برای رویکرد انجام بازرسی ها، تهیه گزارشات، تهیه رویه های اصلاح نقاط معیوب، انجام اقدامات اصلاحی و کنترل و بازرسی اقدامات اصلاحی انجام شده بشمار می رود. اگرچه، آنچه که تمامی مراجع و استانداردهای یادشده فوق قادر به پیش بینی و تشریح آن نیستند، ماهیت رفتار فلز و آلیاژ در مقیاس میکروسکوپی در محیط دینامیکی آب دریا می باشد. لذا مجموعه روش ها و تکنیک های بکار گرفته شده جهت سنجش میزان خوردگی و تشخیص مناطقی که بیان گر آسیب های جدی می باشند، اگرچه توسط شرکت های متخصص و مشهور در این زمینه و با مدرن ترین تکنیک ها و ابزارهای بازرسی انجام می گیرند، ولی در بسیاری از موارد تنها یک پیش بینی و برآورد کلان از رفتار فلز و آلیاژ و طول عمر باقیمانده آن را گزارش می کنند و امکان برآوردهای واقعی و دقیق تر، اساسا به میزان شناخت و درک آسیب شناسی رفتار فلزات و آلیاژها در محیط آب دریا بستگی دارد.
در این مقاله سعی شده است که ماهیت رفتار و آسیب ناشی از خوردگی فلزات و آلیاژهای متداول مورد استفاده در تاسیسات دریایی، به اختصار مورد بحث و بررسی قرار گیرد.