بررسی اثر همزیستی سویه های مختلف Mesorhizobium Ciceri بر تحمل به تنش خشکی ارقام نخود

این تحقیق به منظور بررسی نقش سویه های مختلف ریزوبیوم و تاثیر آن ها بر تحمل گیاه نخود به تنش خشکی انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. در بخش اول آزمایش، پنج رقم نخود بومی ایران (بیونیج، آرمان، گریت، جم و هاشم) با هشت سویه M. ciceri شامل سویه های بومی (C-15، C-22، SWRI7، SWRI9، SWRI4) و غیر بومی (CP-31، CP-36، IC-59) تلقیح شدند. پس از گذشت چهار هفته از زمان کاشت، صفات رویشی شامل تعداد گرهک، وزن خشک گرهک، ساقه و ریشه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که در همزیستی رقم بیونیج با سویه های مختلف ریزوبیوم، صفات رشدی اندازه گیری شده دارای بیشترین میزان بودند و به این ترتیب، رقم بیونیج با سویه های ریزوبیوم مورد بررسی بهترین همزیستی را نشان داد. در مرحله دوم آزمایش، رقم بیونیج تلقیح شده با سویه های مختلف ریزوبیوم، به مدت 4 هفته در شرایط کنترل شده رشد نگهداری شدند و سپس برای مدت 15 روز تحت تنش خشکی اعمال شده توسط PEG6000 (پتانسیل اسمزی 3/0- مگاپاسگال) قرار داده شدند. نتایج آزمایش نشان داد که در همزیستی رقم بیونیج با سویه C-15صفات وزن خشک ساقه و گرهک در شرایط تنش خشکی کاهش کمتری را در مقایسه با سایر سویه های ریزوبیوم نشان داد که از نظر آماری معنی دار بود در حالیکه در همزیستی نخود با سویه های CP-31 و CP-36 صفات بررسی شده تحت تنش خشکی در مقایسه با سایر سویه ها به میزان بیشتری کاهش نشان داد. بطو کلی نتایج این آزمایش نشان داد که انتخاب سویه های ریزوبیوم کارآمد می تواند به افزایش تولید در گیاه نخود و نیز به افزایش تحمل همزیستی نخود-ریزوبیوم در شرایط تنش خشکی کمک کند.