بررسی اثر سن موتورسوار و عوامل محیطی بر ریسک تصادفات موتورسیکلت براساس مفهوم مواجهه شبه القایی

اصلی ترین شاخص مواجهه جهت محاسبه ریسک تصادف، وسیله کیلومترپیموده شده است. مشکل عمده شاخص وسیله کیلومتر پیموده شده، کمبود اطلاعات بوده و این مشکل بویژه زمانی که شاخص مواجهه برای گروه خاصی از کاربران سیستم حمل ونقل (مانند رانندگان جوان) و یا شرایط خاصی (مانند زمان شب) لازم باشد، دوچندان می شود. از این رو محققان شاخصهای مواجهه غیرمستقیم مانند مواجهه القایی و مواجهه شبه القایی را برای رفع این مشکلات پیشنهاد کرده اند. در این مطالعه اثر یک عامل انسانی (سن) و سه عامل محیطی شامل نوع منطقه (درون شهری، برون شهری)، هندسه محل (مستقیم، قوس افقی) و روشنایی (روز، شب) بر ریسک مقصر بودن راکب موتورسیکلت بررسی می شود. روش تحقیق برمبنای مفهوم مواجهه شبه القایی است که مطابق فرض اساسی این روش رانندگان غیرمقصر در تصادفات دووسیله ای با یک راننده مقصر و یک راننده غیرمقصر، نمونه تصادفی از کل رانندگان حاضر در جاده در زمان تصادف هستند. داده های مطالعه، مربوط به تصادفات ترافیکی سال 1390 در ایران بوده و در مجموع 39014 نمونه جهت تحلیل انتخاب شده اند. نتایج نشان می دهند که احتمال مقصربودن رانندگان جوان و کهنسال بیش از رانندگان میانسال بوده و عوامل محیطی شامل برون شهری بودن منطقه (RR=1.25،Sig<.006)، وجود قوس در مسیر (RR=1.31،Sig<.012) و تصادف در هنگام روز(RR=1.12،Sig<.026)، سبب افزایش احتمال مقصربودن راکب موتورسیکلت می شود. درنهایت اقداماتی مانند احداث مسیرهای ویژه موتورسیکلت در جاده های برون شهری، نظارت بیشتر بر معاینه فنی سیستم روشنایی موتورسیکلت، آموزش عملی به موتورسیکلت سواران در زمینه افزایش مهارت و آموزش در زمینه آگاهی از خطرات موتورسیکلت جهت کاهش ریسک تصادفات موتورسیکلت پیشنهاد می شود.