ساختارشناسی حکایت شیر و نخچیران

داستان شیر و نخچیران از جمله داستان های بلند و پیچیده مثنوی است که ساختاری دو لایه دارد. این داستان تمثیلی، روساخت و ژرف-ساختی دارد که برای تحلیل آن به الگوهای ساختارشناسی نیاز است. در این پژوهش روساخت داستان که همان حکایت کوتاه کلیله و دمنه است، به روش پراپ بررسی شده و به این نتیجه رسیده است که داستان شیر و نخچیران از قصه های عامیانه ای است که از نظر ساختاری با قصه های پریان پراپ مطابقت دارد؛ اما بدان دلیل که این داستان در مثنوی فراتر از این روساخت ساده است و پیچیدگی-های خاصی دارد، روش پراپ نمی تواند به آن پاسخگو باشد؛ بنابراین ژرف ساخت داستان با الگوی ساختارشناسی تزوتان تودوروف و گرماس تحلیل شده است. بررسی این داستان با دو الگوی مذکور سبب شده تا علاوه بر مقایسه ساختار یک حکایت در دو اثر متفاوت، ویژگی ها و ظرفیت های دیگر این داستان نیز شناخته شود.