مطالعه و بررسی دیوارنگاره های تاریخی تبریز (دوره قاجار)

تبریز شهری است که دوره های تاریخی بسیاری را بهخود دیده و فراز و فرودهای بسیاری را تجربه کرده است. در این میان، در دورهی قاجار این شهر از ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی و فرهنگی مورد توجه ویژه بوده است. اهمیت تبریز به گونه ای بود که فتحعلیشاه قاجار، حکومت تبریز را به عباس میرزای ولیعهد سپرده بود و در این دوره با توجه به دلایل یاد شده، شاهد افزایش شمار بناهای فاخر و به تبع آن تزیینات وابسته به معماری در شهر تبریز هستیم.
با توجه به خلاء نسبی علمی- تحقیقاتی در زمینه ی دیوارنگاره های قاجاری تبریز، تحقیق حاضر بر آن است که با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و تحقیقات میدانی به بررسی این موضوع بپردازد و در این راستا، دیوارنگاره های قاجاری موجود در 14 بنای تاریخی تبریز معرفی و از لحاظ نوع نقوش، کمیت و قدمت مورد مطالعه و ارزیابی قرار میگیرد و اطلاعات با ارایه تصاویر و جدول هایی جمع بندی می شوند. نتایج پژوهش نشان می دهد، تبریز گنجینه ای پربها از دیوارنگاره های قاجاری را بر دیوارها و سقف بناهای خود به یادگار حفظ نموده که از لحاظ تنوع نقوش انسانی و حیوانی، طبیعت و معماری و تزیینی قابل تامل و بحث بوده و جایگاه خاصی را بهخود اختصاص میدهد. از میان عمده نقوش به کار رفته در دیوارنگاره های قاجاری تبریز، نقوش تزیینی و نقوش انسانی به ترتیب بیشترین سطح نقاشی ها را به خود اختصاص داده اند.