بررسی مکانیزم آللوپاتیک عصاره آبی کمای بینالودی (Ferula flabelliloba) در بذور در حال جوانه زنی قدومه (Alyssum szowitsianum)

گزارش هایی از بروز تنش اکسیداتیو ناشی از مواد آللوپاتیک ترپنی بر جوانه زنی برخی گیاهان وجود دارد. α-پینن یکی از مونوترپن های مهم با اثرات آللوپاتیک است که در خانواده های مختلف گیاهی، به ویژه در کمای بینالودی از خانواده چتریان گزارش شده است. به منظور بررسی اثرات آللوپاتیک کمای بینالودی و زمان نمونه گیری بر صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی در هنگام جوانه زنی بذور قدومه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار انجام شد. مواد آللوپاتیک در سه سطح شامل عصاره آبی برگ های روزت مرحله رویشی گیاه کمای بینالودی با غلظت 10 درصد،α-پینن با غلظت 5 میلی گرم در لیتر و شاهد و زمان های نمونه گیری در پنج سطح شامل24، 48، 72، 96، 120 ساعت پس از آبنوشی و اعمال تیمارهای آللوپاتیک بود. نتایج بیانگر آن است که عصاره آبی کمای بینالودی و α-پینن باعث کاهش درصد جوانه زنی و قابلیت حیات بذور نسبت به تیمار شاهد شدند و سرعت زوال قابلیت حیات بذور در تیمار با عصاره گیاه بالاتر از α-پینن بود. مقدار خروج و نشر مواد، تولید پراکسید هیدروژن و مالون دی آلدئید در تیمار با مواد آللوپاتیک افزایش یافت، علاوه بر این فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی سوپراکسید دیسمتاز، کاتالاز، آسکوربات-پراکسیداز و گلوتاتیون ردوکتاز به طور معنی داری تحت تاثیر مواد آللوپاتیک و زمان نمونه گیری قرار گرفت. به طور کلی بیش ترین فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی در بذور تیمار شده عصاره گیاهی و نمونه گیری شده بعد از 120 ساعت اندازه گیری شد و با بیش ترین مقدار تولید پراکسید هیدروژن همراه بود. علی رغم افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی در بذور تیمار شده با عصاره گیاهی و α-پینن، تجمع گونه های فعال اکسیژن باعث بروز خسارت سلولی و کاهش قابلیت حیات بذور گردید. افزایش مقدار پراکسید هیدروژن و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی بیانگر بروز نوعی تنش اکسیداسیونی القا شده توسط مواد آللوپاتیک در این تحقیق است.