پیش بینی و ارزیابی روند بلندمدت الگوهای زمانی دمای زاهدان و تاثیر آن بر تبخیر و تعرق پتانسیل

تغییرات دما اثرات انکار ناپذیری بر میزان تبخیر و تعرق، سیکل هیدرولوژی، کشاورزی پایدار و مصارف آب بر جای می گذارد. بخش اعظم کشور ما از جمله منطقه مورد مطالعه در محدوده اکوسیستم های شکننده مناطق خشک و نیمه خشک جهان واقع شده است. زندگی، فعالیت، برنامه ریزی و مدیریت منابع محدود این مناطق به واسطه ویژگی های خاص و حساسیت زیاد مستلزم آگاهی و توانایی بکارگیری امکانات و دقت در شیوه بهره-برداری است. تغییر شرایط اقلیمی بویژه افزایش درجه حرارت، اثرات مخربی را بر ساختاراقتصادی، اجتماعی، کشاورزی و دامداری این مناطق اعمال می کند. بدین جهت پیش بینی دما و تغییرات آن اهمیت ویژه ای دارد. به-منظور پیش بینی دمای ایستگاه سینوپتیک زاهدان و تاثیر آن برمیزان تبخیر و تعرق، از داده های میانگین، حداقل و حداکثر دمای ایستگاه از بدو تاسیس تا سال 2010 میلادی دریافت و مورداستفاده گرفت. ایستایی و نرمال بودن داده ها توسط نمودارهای Q-Q و توابع خودهمبستگی و خودهمبستگی جزئی آزمون شد. با استفاده از تبدیلات تفاضل گیری مناسب داده ها نرمال و ایستا گردیدند. سپس سری زمانی میانگین، حداقل و حداکثر دمای هر ایستگاه پیش بینی شده و توسط توابع خودهمبستگی و خودهمبستگی جزئی باقیمانده مدل، از صحت و دقت مدل اطمینان حاصل شده است. علاوه بر این مدل توسط داده های واقعی سالها2011 و 2010 اعتبارسنجی شد و موردتایید قرار گرفت. مدل(1،1،1)(0،1،1) جهت پیش بینی دما در ایستگاه زاهدان شناسایی شد. تاثیر تغییرات دما بر میزان بر میزان تبخیر و تعرق از طریق محاسبه تبخیر تعرق پتانسیل ایستگاه، با استفاده از نرم افزار cropwat و روش هارگریوز انجام شده است. نتایج تحقیق نشان داد که تمام پارامترهای دما بویژه در ماه های گرم مارس، ژوئن، اگوست بیش از 3/ 1و دسامبر و ژانویه به طور متوسط حدود 9/ 0 درجه سانتیگراد افزایش داشته است، به تبع افزایش دما میزان تبخیر و تعرق پتانسیل در این ماه ها به طور متوسط به ترتیب حدود 0.22 و0.08 میلیمتر در روز افزایش می یابد. این مسئله مصرف آب در بخش های مختلف را بشدت تحت تاثیر قرار می دهد.