تعیین پارامترهای دینامیکی تندباد و موج شاخص با استفاده از نظریه آشوب، مورد مطالعاتی بندر عسلویه

شبیه سازی و پیش بینی داده های آماری اقلیم دریایی نظیر باد و موج از حائز اهمیت ترین نیازهای اطلاعاتی مرتبط با محیط دریا می باشد. در همین راستا مدل ها و روش های متعددی برای مدل سازی پارامترهای باد و امواج ابداع شده که از آن جمله می توان به مدل های طیفی، عددی و روش های تجربی اشاره نمود. یکی از روش های مطرح در این زمینه را می توان نظریه دینامیک غیر خطی آشوبی معرفی نمود. نظریه آشوب این فرضیه را مطرح می کند که بسیاری از سیستم های با رفتار به ظاهر تصادفی و نامنظم، به طور کامل از یک رابطه غیرخطی تبعیت کرده و در نتیجه قابل شبیه سازی و پیش بینی هستند، و یا به عبارت دیگر آشوبناک هستند. در مقاله حاضر به منظور تعیین پارامترهای دینامیکی سرعت تندباد و ارتفاع موج شاخص از داده های روزانه حاصل از بویه موج نگار بندر عسلویه در سالهای 1386 و 1387 استفاده شده است. بررسی دینامیکی غیرخطی با استفاده از بازسازی فضای فاز، محاسبه زمان تاخیر، بعد محاط، بعد همبستگی و بزرگترین نمای لیوپونوف صورت پذیرفت. نتایج به دست آمده حاکی از میزان آشوبناکی موج شاخص با بعد همبستگی 7/6 و تصادفی بودن رفتار تندباد می باشد.