تجارب تاب آوری جوانان در برابر سوء مصرف مواد: یک مطالعه کیفی

پژوهش های زیاد روی فرایند اعتیاد صورت گرفته اما کم تر مطالعه ای به بررسی فرایند تاب آوری در برابر اعتیاد پرداخته است، مطالعه حاضر به شناسایی عوامل تسهیل گر و بازدارنده فرایند تاب آوری جوانان از طریق تحلیل تجارب زیسته آن ها می پردازد.
مطالعه کیفی حاضر به روش مطالعه پایه ای با رویکرد استراوس و کوربین انجام شد. داده ها تحت کدگذاری باز، محوری و انتخابی قرار گرفت. محیط مطالعه، محله دروازه غارشهر تهران بود. برای جمع آوری اطلاعات، از تکنیک های مصاحبه عمیق و بحث گروهی متمرکز استفاده شد. در مجموع 21 مصاحبه با 19 نفر و بحث گروهی متمرکز با حضور 7 نفر از جوانان که در معرض خطر مصرف مواد بودند، انجام شد. از معیارهای لینکلن و گوبا (1985) جهت اطمینان پذیری مطالعه استفاده شد.
کدهای به دست آمده در 19 زیرطبقه ویژگی های فردی، حمایت های خانوادگی و درون گروهی، فرهنگ، معنویت، باورهای معنوی، محیط زندگی و مداخلات اجتماعی دسته بندی شدند. این طبقه ها برحسب ماهیتشان سبب تسهیل یا ممانعت در فرایند تاب آوری در برابر اعتیاد به مواد مخدر می شدند.
جوانانی که اعتقادات مذهبی،آگاهی، اعتماد به نفس، مثبت اندیشی و تنفر بیشتر نسبت به مواد مخدر دارند تاب آوری بیشتری در مقابل اعتیاد به مواد مخدر دارند. همچنین اعضای خانواده هایی که نسبت به فرزندانشان احساس مسئولیت دارند، به آن ها اعتماد داشته و بر فعالیت هایشان نظارت می کنند باهم در مورد مسایل مختلف مشورت می کنند و از دوران کودکی آموزش های مناسب می بینند، نسبت به اعتیاد تاب آورتر هستند.