نقش دو زبانه بودن در تفکر خلاق و عملکرد خلاقانه

تحقیقات انجام شده در مورد نقش دو زبانگی و خلاقیت آثار متناقضی را به همراه داشته است. بخشی از این محدودیت ها به نحوه سنجش خلاقیت اشاره می کند. اکثر تحقیقات انجام شده در این حوزه از آزمون های خود سنجی خلاقیت یا تفکر خلاق و واگرا به عنوان نشانگری برای خلاقیت استفاده کرده اند. این در حالی است که تحقیقات جدید دال بر همبستگی ضعیف بین عملکرد واقعی خلاقیت و آزمون های فوق الذکر هستند. این پژوهش با استفاده از ابزارهای سنتی و جدید خلاقیت به بررسی نقش دو زبانه بودن بر خلاقیت پرداخته است.
هدف این پژوهش مقایسه دانشجویان دو زبانه و یک زبانه در ابعاد آزمون تفکر خلاق تورنس و عملکرد واقعی خلاقیت بود.
طرح این پژوهش از نوع تحقیقات مقطعی بوده و شیوه جمع آوری داده ها به صورت همزمان صورت گرفت. برای کنترل آثار مربوط به تحصیلات از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی (103 نفر دو زبانه و 103 نفر یک زبانه) استفاده شد. از آزمون تصویری خلاقیت تورنس برای سنجش توان خلاقیت و از سنجش توافقی برای سنجش عملکرد خلاقانه استفاده شد.
تحلیل واریانس چند متغیره نشانگر برتری دانشجویان دو زبانه ها در سه بعد آزمون تفکر خلاق تورنس(سیالی، بسط، اصالت) بود. بین دو زبانه ها و یک زبانه ها در دو بعد دیگر تفکر خلاق (انتزاعی بودن عناوین و بسته بودن پیش رس) تفاوتی معنادار وجود نداشت. همچنین هیچ تفاوت معنی داری در عملکرد واقعی خلاقیت (فن سنجش توافقی) بین دو زبانه ها و یک زبانه ها وجود نداشت.
نتایج این پژوهش دال بر این بود که وقتی خلاقیت توسط آزمون هایی نظیر تفکر واگرای تورنس، که آزمونی برای سنجش توان خلاقیت (نه عملکرد) است، مورد سنجش می گیرد دو زبانه ها نسبت به تک زبانه ها برتری خفیفی نشان می دهند. اما وقتی خلاقیت توسط آزمون های عملکردی خلاقیت مورد سنجش قرار می گیرند، این برتری دیگر وجود ندارد.