استفاده از تحلیل عاملی تاییدی برای ارزیابی ساختار سوالات نسخه فارسی پرسشنامه SF-36 در افراد سالم و افراد دارای بیماری های مزمن

این پژوهش با هدف بررسی ساختار عاملی نسخه فارسی پرسشنامه SF-36 در افراد سالم و افراد دارای بیماری مزمن انجام شد.
در مطالعه مقطعی حاضر 585 فرد مبتلا به بیماری های مزمن و 642 فرد سالم بالای 18سال به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. پس از تکمیل پرسشنامه مذکور توسط شرکت کنندگان در مطالعه، جهت تعیین روایی و پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. همچنین از آزمون تی برای مقایسه میانگین نمره ابعاد پرسشنامه در دو گروه استفاده شد.
در گروه افراد دارای بیماری های مزمن بیشترین میانگین مربوط به نمره بعد عملکرد اجتماعی بود (48/18±11/43). در مقابل برای افراد سالم میانگین نمره بعد سرزندگی بیشتر از سایر ابعاد دیده شد (95/9±83/50). با انجام آزمون تی مشخص شد که اختلاف میانگین در تمام ابعاد به جز بعد محدودیت ناشی از مشکلات عاطفی برای افراد سالم و بیمار معنی دار است. ضریب آلفای کرونباخ برای ابعاد هشت گانه در گروه افراد سالم در بازه 68/0 تا 90/0 متغیر بود که حاکی از پایایی قابل قبول برای مقیاس است، این ضریب برای ابعاد هشت گانه در گروه افراد بیمار بین 66/0 و 91/0 قرار گرفت. در تحلیل عامل تاییدی و با استفاده از شاخص های نیکویی بر ازش مدل مشخص گردید که در گروه افراد بیمار ساختار هشت عاملی پیشنهاد شده توسط سازنده تایید نمی شود و در گروه افراد سالم نتایج تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که الگوی 8 عاملی بر ازش قابل قبولی بر داده ها دارد.
تحلیل عاملی تاییدی یک روش موثر برای بررسی ساختار ابعاد پرسشنامه SF-36 در بین گروه های مختلف است. به همین جهت محققان باید در هنگام استفاده از این پرسشنامه محتاط باشند و در ابتدا روایی و پایایی آن را در زیرگروه های مختلف چک کنند.