استراتژی های گفتگو در تعامل پزشک با بیمار

مطالعه تعامل پزشک - بیمار از زوایای مختلف قابل ارزیابی است. تحقیق حاضر به ارزیابی این موضوع از منظر بیمار «رقیب» می پردازد.
روش مورد استفاده در این تحقیق تحلیل گفتگو است که در آن 33 مشاوره از 50 مشاوره ضبط شده درمانگاهی در بیمارستان شهید فقیهی شیراز مورد تحلیل قرار گرفت. بر این اساس با روشی توصیفی- تحلیلی مبتنی بر تحلیل گفتگو به استخراج راهبردهای گفتگوی پزشک و بیمار رقیب با یکدیگر پرداخته است.
نتایج داده ها نشان می دهد که بیماران از چهار استراتژی تردید، پذیرش، کسب اطمینان، و چانه زنی استفاده می کنند. متناظر با هر استراتژی نیز پزشکان از استراتژی های توجیهی/اقناعی، انذاری، قطعیت، و اگر... باید استفاده می کنند. علاوه بر این، پزشکان از سه استراتژی بازبینانه، اغماض و عبور، و دفع نیز استفاده می کنند که مبتنی بر رابطه نابرابر و اعمال یک سویه قدرت از سوی پزشک است.
نکته مهم در این زمینه این است که هر چه تعامل بین پزشک و بیمار شفاف و مبتنی بر تعامل فعال باشد، بیمار اعتماد بیشتری به این تعامل دارد و استراتژی «پذیرش» یا تبعیت برای بیمار و «انذار» برای پزشک رقم می خورد. این استراتژی نوعی رویکرد مشارکت جویانه است که در آن بیمار و پزشک به تبادل شفاف اطلاعات می پردازند و کمک به فرآیند تشخیص و درمان به طور خاص تبعیت بیمار می کند. با توجه به تغییرات گسترده اجتماعی استفاده از رویکردهای مشارکتی در مشاوره ها هم رضایت طرفین تعامل را تامین خواهد کرد و هم باعث می شود که بیمار بیشترین نفع را از مشاوره ببرد.