ارائه و ارزیابی یک شاخص قابلیت پیاده روی (مطالعه موردی: محلات شهر قم)

روند رو به رشد شهرنشینی موجب شده است تا توسعه ی پایدار شهری به یکی از مهمترین دغدغه های مدیران تبدیل شود. امروزه نقش حمل و نقل در توسعه پایدار شهری بسیار روشن و غیر قابل انکار است. از طرفی نیاز به حمل و نقل پایدار ایده استفاده از حمل و نقل غیرموتوری را تقویت می نماید. حمل و نقل غیر موتوری هم به نوعی تفریح و تفرج بوده و هم امکان آمد و شد ارزان را تامین می-نماید. با توجه به اینکه ارائه ی شاخص قابلیت پیاده روی یکی از مباحث مطرح در زمینه حمل و نقل غیرموتوری می باشد، در این تحقیق به توسعه شاخص قابلیت پیاده روی در سطح محلات شهر قم پرداخته شده است. پارامترهای موثر در شاخص قابلیت پیاده روی شناسایی و سپس 9 پارامتر اصلی جهت محاسبه ی شاخص پیشنهادی تعیین شد. این پارامترها شامل اختلاط کاربری، تراکم جمعیت مناطق مسکونی، تراکم تقاطع خیابان ها، تراکم طول خیابان ها، دسترسی به حمل و نقل عمومی، دسترسی به اماکن مذهبی، دسترسی به دبستان و مهدکودک ها، دسترسی به مدارس راهنمایی تا پیش دانشگاهی و دسترسی به پارکینگ ها می باشند. سپس به کمک روش AHP-TOPSIS نقشه رتبه بندی گزینه ها تولید شد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که محله های رضویه، سرحوض، لبچال، نوبهار و سربخش دارای بهترین وضعیت در میان محلات از لحاظ شاخص قابلیت پیاده روی می باشند. همچنین محلات باغ کرباسی، براسون و شهرک فاطمیه دارای بدترین وضعیت از لحاظ شاخص قابلیت پیاده روی هستند. به طور کلی محلات مرکزی دارای شرایط بهتری نسبت به محلات مرزی می باشند. ارزیابی نهایی نتایج توسط نظرسنجی با طیف پنج امتیازی عالی، خوب، متوسط، ضعیف و خیلی ضعیف انجام شد. نتایج نظرسنجی نشان می دهد که دسترسی به پارکینگ دارای پایین ترین امتیاز و اختلاط کاربری دارای بالاترین امتیاز می باشد.