مقایسه خصوصیات دانه بندی و مورفوسکوپی نهشته های بادی جدید و قدیم ارگ دامغان به منظور منبع یابی نهشته ها

یکی از بارزترین ویژگی هایی که در اغلب مطالعات مربوط به فرسایش بادی، ارگ ها و روندیابی حرکت تپه های ماسه ای و تثبیت آنها مورد مطالعه قرار می گیرد، خصوصیات مربوط به دانه بندی ذرات ماسه می باشد. مقایسه دانه بندی و مورفوسکپی تپه های ماسه ای جدید و قدیم در یک ارگ به ما کمک می کند که شناسایی منابع ماسه و اقدمات کنترلی جهت عدم تحرک و فعالیت مجدد تپه های ماسه ای را صورت دهیم. در این تحقیق ابتدا از طریق عکس های هوایی و تصاویر ماهواره ای اقدام به شناسایی مناطق رسوبگذاری گردید. سپس با حضور در این مناطق نمونه برداری از رسوب های تپه های ماسه ای جدید و قدیم ارگ صورت گرفت و پارامترهای دانه بندی رسوبات مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفت. بر اساس آزمون آماری T استیودنت با اطمینان 95 درصد متوسط قطر ذرات و قطر میانه ذرات با یکدیگر تفاوت معناداری نداشته و تنها متوسط چولگی و متوسط کشیدگی در تپه های ماسه ای جدید و قدیم با یکدیگر تفاوت معناداری داشته اند. بر این اساس میانگین متوسط قطر ذرات رسوبات جدید برابر176 و رسوبات قدیمی برابر160.4 میکرون می باشد. چولگی در تپه های ماسه ای قدیمی مثبت بوده و به سمت ذرات دانه ریز متمایل است اما در رسوبات جدید منفی بوده و به سمت ذرات دانه درشت می باشد. فاصله حمل متوسط ذرات در تپه های ماسه ای جدید نسبت به تپه های ماسه ای قدیمی کمتر است. تپه های قدیمی به علت وجود تاغ، ذرات کمتر از 64 میکرون و بیشتر از 500 میکرون را نسبت به تپه های جدید دارا می باشند. مورفوسکپی تپه های ماسه ای جدید به صورت هاله ای بوده و کمی گردشدگی در آن روئیت شد که نشان از آورده شدن رسوبات توسط باد را می دهد در حالی که تپه های ماسه ای قدیمی رسوبات درخشان و زاویه دار بوده که نشان دهنده حمل رسوبات توسط آب است.