مقایسه ویژگی های مورفولوژیکی و شیمیایی میوه بنه (Pistacia atlantica) در دو رویشگاه الگویی استان کردستان

پژوهش پیش رو با هدف ارزیابی برخی صفات مهم میوه بنه (Pistacia atlantica) دردو رویشگاه استان کردستان شامل مازوان بند (بانه) و دزلی (مریوان) در سال 1387 اجرا شد. در هر رویشگاه تعداد 30 پایه ماده انتخاب و شماره گذاری شد و موقعیت آنها ثبت شد. در انتهای مهرماه از هر درخت 10 نمونه 200 گرمی میوه رسیده برداشت شد و صفات مورد نظر بر روی آنها اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین دو رویشگاه ازنظر تمام صفات مورد بررسی و همچنین بین پایه های بنه درون رویشگاه ازنظر تمام صفات به استثنای اندازه میوه اختلاف معنی داری (01/0p≤) وجود داشت. میانگین کل صفات قطر برابر سینه درختان بنه 69/7 سانتی متر، درصد میوه پوک در خوشه 20/83 درصد، متوسط طول و عرض میوه به ترتیب 5/41 و 6/33 میلی متر، اندازه میوه (عرض در طول میوه) معادل 34/48 میلی مترمربع، متوسط وزن میوه کامل، میوه پوک، بذر و دانه به ترتیب 2/15، 1/46، 1/47 و 0/51 گرم، نسبت وزن دانه به وزن میوه برابر 0/24 و درصد روغن میوه معادل 26/86 درصد بود. میانگین تمام صفات مورد بررسی به استثنای قطر درختان و درصد روغن میوه در بانه بیشتر از مریوان بود. نتیجه تجزیه رگرسیون درصد روغن میوه بر سایر صفات نشان داد که ضریب رگرسیون درصد روغن میوه بر صفات وزن بذر و دانه مثبت و بسیار معنی دار (01/0p≤)، بر صفات درصد میوه پوک در خوشه و وزن میوه پوک منفی و بسیار معنی دار (01/0p≤) و بر نسبت وزن دانه به میوه مثبت و معنی دار (05/0p≤) بود، اما بر سایر صفات غیرمعنی دار بود. بنابراین می توان با گزینش پایه های بنه با صفات متوسط وزن میوه کامل، بذر، دانه و نسبت وزن دانه به میوه ببیشتر، نسبت به بهبود صفت درصد روغن میوه بنه اقدام کرد.