استفاده از گیاه خارمریم در جیره بزها و اثر آن بر هضم مواد فیبری و پروتئینی

زمینه مطالعاتی: گیاه کامل خارمریم در مناطق وسیعی از ایران می روید و صرف نظر از خواص دارویی آن، به عنوان یک خوراک توسط حیوانات چراکننده محلی نظیر گوسفند، بز، گاو، گاومیش و شتر استفاده می شود.
این آزمایش به منظور بررسی امکان استفاده از گیاه خارمریم در جیره بزها و تاثیر آن بر تخمیر و هضم مواد فیبری (کاه گندم) و پروتئینی (کنجاله سویا) در حین تغذیه با جیره پایه حاوی دانه جو یا ذرت انجام پذیرفت.
جیره های آزمایشی شامل افزودن 20 درصد خارمریم به جیره های پایه حاوی جو یا ذرت بود. در این آزمایش از بزهای نر کرکی جنوب خراسان یا نژاد بیرجندی (با میانگین وزن زنده 22/ 1±35 کیلوگرم) استفاده شد. ماده خشک مصرفی، قابلیت هضم، pH و غلظت نیتروژن آمونیاکی مایع شکمبه و گلوکز و نیتروژن اوره ای خون مورد بررسی قرار گرفتند. فراسنجه های تولیدگاز و قابلیت هضم آزمایشگاهی کاه گندم و کنجاله سویای انکوبه شده با مایع شکمبه حیوانات تغذیه شده با خارمریم نیز اندازه گیری شد.
در هر دو جیره پایه جو و ذرت، ماده خشک مصرفی، نیتروژن آمونیاکی و pH مایع شکمبه، گلوکز و نیتروژن اورهای خون با افزودن خارمریم کاهش معنی داری نسبت با شاهد نشان داد (P<0.05)، اما بین جیره حاوی ذرت با جو اختلاف معنی داری مشاهده نشد. قابلیت هضم موادمغذی تحت تاثیر وجود خارمریم در جیره های آزمایشی قرار نگرفتند. تولید گاز کنجاله سویا و کاه گندم در جیره حاوی جو بیشتر از جیره حاوی ذرت بود (P<0.05).
نتیجه گیری نهایی: نتایج مشخص نمود که استفاده از 200 گرم در کیلوگرم خارمریم در جیره بزها تاثیر منفی بر سلامت، هضم و تخمیر ندارد و تفاوتی بین جیره های حاوی ذرت با جو مشاهده نشد.