پترولوژی، ژئوشیمی و شیمی کانی سنگ های نیمه آتشفشانی و آنکلاو ها در شیرمزدتپه (جنوب غرب اراک)

سنگ های نیمه آتشفشانی مورد بررسی در منطقه شازند (استان مرکزی) که بخشی از پهنه سنندج-سیرجان را تشکیل می دهد شامل: سنگ های داسیتی است که این داسیت ها به طور عمده از کانی های پلاژیوکلاز، کوارتز، فلدسپار آلکالن و مقدار کمی بیوتیت همراه با کانی های فرعی زیرکن و آپاتیت تشکیل یافته اند. از ویژگی های بارز این سنگ ها حضور دو نوع آنکلاو با ترکیب کانی شناسی مشابه با سنگ میزبان یعنی داسیت و آنکلاو های با ترکیب آندزیتی با فنوکریست های آمفیبول با ترکیب پارگازیت، اورتوپیروکسن با ترکیب انستاتیت و پلاژیوکلاز با ترکیب لابرادور–بیتونیت است. دما سنجی بیوتیت و فلدسپار داسیت میزبان به ترتیب محدوده دمایی 675 و 600 درجه سانتیگراد و بیوتیت، فلدسپار و پارگازیت در آنکلاوهای آندزیتی به ترتیب دمای 620، 650 و 810 درجه سانتیگراد را نشان می دهد. غنی شدگی از عناصر LREE در مقایسه با HREE، بالا بودن مقدار عناصر ناسازگار LILE نسبت به HFSE و ناهنجاری منفی عناصر Nb، P و Ti و مثبت K و Pb در روند تغییرات عناصر کمیاب نشانگر شکل گیری این سنگ ها در مناطق فرورانش است. همچنین، ویژگی های ژئوشیمیایی این سنگ ها نشان می دهد که ماگمای سازنده آنها از نوع کالک آلکالن، غنی از پتاسیم ناشی از ذوب بخشی سنگ های پوسته قاره ای و مرتبط با قوس آتشفشانی حاشیه فعال قاره ای نرمال است.