اثربخشی آموزش مهارت های مقابله ای مبتنی بر رویکرد شناختی- رفتاری بر اختلال استرس پس از ضربه ناشی از جنگ و افسردگی جانبازان

اختلال استرس پس از ضربه نوعی اختلال اضطرابی است که در افرادی که در معرض حوادث آسیب رسان شدید قرار گرفته اند بروز می کند. افسردگی یکی از شایع ترین اختلال همراه با اختلال استرس پس از ضربه می باشد. آموزش بیماران برای استفاده ازمهارت های مقابله ای اثربخش، بخشی از درمان اختلال استرس پس از ضربه و افسردگی می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مهارت های مقابله ای مبتنی بر رویکرد شناختی – رفتاری بر اختلال استرس پس از ضربه و افسردگی جانبازان همدان بود.
این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری می باشد. تعداد 24 نفر از جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از ضربه ناشی از جنگ، به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش (مهارت های مقابله ای)و کنترل تقسیم شدند. آزمودنی های گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 2 ساعته، تحت آموزش مهارت های مقابله ای قرار گرفتند. فهرست اختلال استرس پس از ضربه ویرایش نظامی (PCL-M) و پرسشنامه افسردگی بک (BDI) برای جمع آوری داده ها استفاده شد، داده های حاصل با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر، تی مستقل و تحلیل واریانس چند متغیری تجزیه و تحلیل شدند.
نتایج حاصل آشکار ساخت که میان دو گروه آزمایش و کنترل از لحاظ شدت اختلال استرس پس از ضربه و ملاک های C و D این اختلال و افسردگی، پس از خاتمه جلسات درمانی تفاوت معناداری وجود دارد، ولی در ملاک B اختلال استرس پس از ضربه تفاوت میان گروه آزمایش و کنترل معنا دار نیست. آموزش مهارت های مقابله ای بطور معناداری شدت اختلال استرس پس از ضربه و ملاک های C و D این اختلال، همچنین میزان افسردگی را در گروه آزمایش کاهش داده بود و تغییرات پس از پیگیری 2 ماهه ماندگار بوده و ادامه داشت.
بحث: آموزش مهارت های مقابله ای در کاهش شدت نشانه های اختلال استرس پس از ضربه و افسردگی همراه آن موثر است