بررسی توزیع رطوبت- نیترات و عمق نصب لاترال ها در آبیاری قطره ای سطحی و زیرسطحی

ارزیابی موقعیت نصب لاترال ها در روش آبیاری قطره ای یکی از عامل های مهم طراحی است که در صورت عدم توجه به آن، ممکن است تلفات نفوذ عمقی و نیترات قابل توجه گردد و متناسب با آن افت شدید عملکرد و اثرات مخرب زیست محیطی ایجاد شود. در این پژوهش برای مدیریت مناسب این سیستم ها، به بررسی همزمان الگوی توزیع رطوبت و نیترات پرداخته شد. آزمایش ها برای سه نوع بافت خاک متفاوت (سبک، متوسط و سنگین) انجام شد. مدت زمان آبیاری 6 ساعت درنظر گرفته شد. قطره چکان ها در 4 عمق مختلف (صفر، 15، 30 و 45 سانتی متر) و مقدار دبی خروجی (4 /2 و 4 لیتر در ساعت) ارزیابی شدند. در این پژوهش از کود اوره استفاده و تزریق کود در یک سوم انتهایی زمان آبیاری انجام شد. نتایج نشان داد که با توجه به یکنواختی توزیع رطوبت و نیترات و برای کمینه کردن انتقال رطوبت و نیترات به عمق های پایین تر، بهترین عمق نصب قطره چکان ها در روش آبیاری قطره ای زیر سطحی برای خاک های رسی، لومی و شنی 30 سانتی متر است. همچنین در سیستم آبیاری قطره ای سطحی توزیع نیترات در اطراف قطره چکان و برای خاک های رسی، لومی و شنی به ترتیب تا عمق 20، 40 و 40 سانتی متری پیشروی کرده و مقادیر نیترات از ناحیه موثر خاک خارج نمی شود. با توجه به توزیع تدریجی رطوبت و نیترات در خاک های رسی (در مقایسه با بافت های سبک تر)، بهتر است در این خاک ها مدت تزریق کود بیشتر درنظر گرفته شود ولی برای خاک هایی با بافت سبک تر، توصیه می شود که مدت زمان تزریق کود کم شود تا تلفات نیترات کاهش یابد.