ارزیابی الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات در واسنجی پارامترهای مدل هیدرولوژیکی SWAT

با عمومیت یافتن مدل های پیچیده هیدرولوژیکی، مدت زمان اجرای این مدل ها، به طور قابل توجهی در حال افزایش است. مقایسه و ارزیابی کارآیی الگوریتم های مختلف بهینه سازی، برای واسنجی این مدل های هیدرولوژیکی، در حال تبدیل شدن به یک مسئله مهم است. در این پژوهش برای واسنجی پارامترهای هیدرولوژیکی مدل SWAT2009 در حوضه آبخیز سنجابی، از الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات (PSO) استفاده شده است. بدین منظور مدل SWAT با استفاده از لایه خاک، لایه کاربری اراضی، لایه رقومی ارتفاع و اطلاعات هواشناسی حوضه سنجابی اجرا شد و سپس با برقراری ارتباط بین خروجی این مدل و الگوریتم PSO در بسته نرم افزاری SWAT-CUP، 22 پارامتر جریان حساسیت سنجی شد و 8 پارامتر حساس تر برای بهینه سازی مقادیر آن ها انتخاب شدند. مقادیر تابع هدف ناش- ساتکلیف (NS) در دوره واسنجی و اعتبارسنجی به ترتیب برابر با 58 /0 و 60 /0به دست آمده است که نشان دهنده شبیه سازی مطلوب رواناب با مدل SWAT پس از واسنجی پارامترهای آن با استفاده از الگوریتم PSO است. همچنین مقدار ضریب تعیین R2 و ضریب RMSE به ترتیب برای دوره واسنجی برابر با 65 /0 و 74 /6 و برای دوره اعتبارسنجی برابر با 67 /0 و 66 /3 به دست آمد که بیان گر کارآیی موثر الگوریتم PSO برای واسنجی مدل SWAT در شبیه سازی رواناب است.