شناسایی مناطق همگن از نظر کیفیت آب زیرزمینی با استفاده از تحلیل عاملی و خوشه ای؛ مطالعه موردی دشت قیر استان فارس

به دلیل کمبود بارندگی در مناطق خشک و نیمه خشک و در نتیجه محدود بودن منابع آب های سطحی در این مناطق، مصرف آب در بخش کشاورزی، صنعت و شرب بشدت به آب زیرزمینی متکی است. لذا مطالعه و ارزیابی کیفیت این منابع بیش از پیش اهمیت پیدا می کند. از این رو تحقیق حاضر با هدف طبقه بندی کیفیت آب زیرزمینی دشت قیر واقع در استان فارس با استفاده از تکنیک های آماری شامل تحلیل عاملی (FA) و تحلیل خوشه بندی سلسله مراتبی (HCA) (بر اساس روش چند میانگینی/ میانه ای (KCA))، بر روی داده های کیفی (14پارامتر) در یک دوره 10 ساله (1391-1381) و نرم افزارهای SYSTAT13، SPSS 18 و PcOrd انجام شد. نتایج تحلیل عاملی نشان داد متغیرهای SAR، Cl، Na، PH، SO4 و HCO3 به ترتیب با بالاترین بارعاملی مهم ترین پارامترها جهت انجام آنالیزهای خوشه ایمی باشند. به منظور تعیین تعداد خوشه های بهینه از شاخص دیویس- بولدین استفاده شد و با توجه به این شاخص تعداد 5 خوشه جهت طبقه بندی نهایی چاه ها تعیین گردید. نتایج نشان داد که روش های KCA و HCA به منظور انجام طبقه بندی دارای هم پوشانی 100% میباشند، باتوجه نتایج طبقه بندی، مقدار پارامترهای مورد مطالعه در آب زیرزمینی از گروه اول به سمت گروه پنجم افزایش می یابد. بطوری که که چاه هایی که در گروه 1 قرار می گیرند از نظر کیفیت مناسب ترین آب را دارند.