توانمندی های ژنتیکی سیاه تاغ (Haloxylon aphyllum) در مقابله با تنش رطوبتی در مرحله نونهالی

این تحقیق با تکیه بر تنوع ژنتیکی موجود در جمعیتی از سیاه تاغ به دنبال یافتن تفاوت های احتمالی بین پایه های مختلف از یک جمعیت از این گونه در مقابله با سطوح متفاوتی از تنش خشکی بود. به این منظور چهار سطح تنش رطوبتی شامل: رطوبت در حد ظرفیت زراعی به عنوان شاهد، تنش های متفاوت خشکی به میزان 20، 50 و 80 درصد از آب قابل استفاده برای گیاه، بر روی نتاج متعددی از چهار ژنوتیپ سیاه تاغ با استفاده از مدل آماری فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. تعداد و طول شاخه ها، قطر تنه؛ قطر تاج به صورت فشرده؛ میزان کلروفیل و پتانسیل اسمزی برگ به عنوان صفات و مبنای مقایسه در طول و انتهای فصل رویش اندازه گیری شدند. نتایج بررسی دو عامل ژنوتیپ و تنش رطوبتی در این پژوهش نشان داد که از نظر تمامی صفات مورد مطالعه، ژنوتیپ ها با هم اختلاف معنی داری داشتند که حاکی از تنوع ژنتیکی کافی در درون جمعیت گیاهی مورد نظر بود؛ در حالی که اثر تنش خشکی بر صفات مورد مطالعه در این پژوهش معنی دار نبود. به نظر می رسد که در گیاهانی چون تاغ که سریع الرشد نیستند، با وجود تنوع درون جمعیتی، نمی توان اثرات تنش های خشکی بر ویژگی های مورفولوژیک را در یک دوره کوتاه مدت مشاهده نمود. از نظر میزان کلروفیل برگ ها ژنوتیپ ها تفاوت معنی داری داشتند. همبستگی ویژگی های مرفولوژیک با یکدیگر قابل توجه بود. همبستگی منفی و معنی دار میزان کلروفیل برگ با تعداد شاخه و قطر تنه نیز حاکی از این بود که در گیاهان بیابانی نظیر تاغ میزان کمتر کلروفیل موجب کمرنگ تر شدن سطح اندام های رویشی شده و به این سبب میزان جذب گرما کاهش یافته و در نتیجه مقادیر کمتری از آب موجود در گیاه از دست می رود.