مقایسه تاثیر دو روش آموزش بیمارمحور و خانواده محور (مبتنی بر الگوی توانمندسازی) بر شاخص های آزمایشگاهی بیماران دیابتی نوع دو

با توجه به نقش بسیار مهم خانواده بیماران مبتلا به دیابت در مدیریت وکنترل مطلوب بیماری، مطالعه حاضر با هدف مقایسه تاثیر دو روش آموزش بیمارمحور و خانواده محور (مبتنی بر الگوی توانمندسازی) بر شاخص های آزمایشگاهی بیماران دیابتی نوع دو صورت پذیرفت.
این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی و کاربردی بود که طی آن 147 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 از طریق تخصیص تصادفی ساده به سه گروه کنترل (A)، مداخله بیمارمحور (B) و مداخله خانواده محور (C) تقسیم شدند. قبل از شروع مداخله و سه ماه پس از آن، آزمایش قند خون ناشتا و غیرناشتا، کلسترول، تری گلیسرید، لیپوپروتئین با چگالی بالا و پایین بعنوان شاخص های آزمایشگاهی از بیماران اخذ گردید. مداخله به صورت آموزش بیمارمحور در گروهB و به صورت خانواده محور در گروه C به اجرا در آمد و گروه کنترل آموزشهای روتین مرکز را دریافت نمودند. برای تجزیه تحلیل داده ها از نرم افزار آماری Spss v.19 و آزمونهای کای دو و آنووآ استفاده شد.
تفاوت معناداری در متغیرهای دموگرافیک و شاخص های آزمایشگاهی در میان هر سه گروه قبل از مداخله مشاهده نشد (05/0p>) اما بین تمامی این شاخص ها بعد از مداخله اختلاف معنی دار وجود داشت (001/0p<). بین میزان تمامی شاخص های مذکور در دو گروه B و C با گروه کنترل نیز تفاوت معنی دار بود (05/0p<). هرچند بین دو گروه B و C تفاوت معنی دار در هیچکدام از شاخص ها مشاهده نشد اما بررسی ضریب تغییرات نشان دهنده کاهش این شاخص ها به میزان بیشتر بعد از مداخله، در گروه C نسبت به گروه B بود.
با توجه به اختلاف قابل توجه در نتایج روش سنتی با رویکردهای توانمندسازی و همچنین نقش مهم خانواده در مدیریت و کنترل بیماری دیابت، استفاده از این الگوی آموزشی با در نظر گرفتن خانواده جهت دستیابی به کنترل مطلوب بیماری توصیه می شود.