مطالعه نقوش سفالینه های معاصر روستای کلپورگان سراوان با رویکرد انسان شناسی هنر

سفالینه های روستای کلپورگان سراوان به عنوان میراث دار هنر کهن و ارزشمند سفالگری در سرزمین بلوچستان ایران مطرح اند. این سفالینه ها، از گذشته تا حال، صرفا به دست زنان هنرمند این منطقه ساخته می شوند و متاثر از باورها و اعتقادات قوم بلوچ، هم چنین روان زنانه هنرمند، دارای فرم ها و نقوشی منحصر به فردند که اگر چه در نگاه اول ساده و ابتدایی به نظر می رسند اما از لحاظ تجسمی و بصری دارای ساختاری منسجم بوده و جدا از آن دارای معانی و مفاهیمی اند که لازم است مورد بررسی قرار گیرد. هدف از این مقاله مطالعه انسان شناختی سفال این منطقه غنی از ارزش های فرهنگی است تا از این رویکرد بتوان به شناخت و دسته بندی نقوش تزیینی سفالینه های معاصر روستای کلپورگان دست یافت. از این روی این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این پرسش اصلی است که سفالینه های معاصر کلپورگان از منظر زیبایی شناسی و معناشناسی دارای چه ویژگی ها و شاخصه هایی هستند.
با توجه به رویکرد انسان شناسی هنر، در این پژوهش روش تحقیق به صورت توصیفی-تحلیلی از نوع مردم نگاری است و فرایند انجام تحقیق شامل روش مردم نگاری به عنوان روش تحقیق و روش میدانی به عنوان روش گردآوری اطلاعات می باشد.
از جمله یافته های این پژوهش می توان به تفسیر سه بعد مهم زیبایی شناسی، کارکرد شناسی و معناشناسی در سفالینه های کلپورگان اشاره کرد که در قالب شاخصه هایی مانند فرم، بازنمایی، کارکرد و سبک معنا پیدا می کند. نقوش سفالینه های کلپورگان براساس این مطالعه فرهنگ بنیان،کارکردهای نمادین، ارجاع از طبیعت، هویتی و آیینی و مذهبی داشته و براساس الگوهای زیبایی شناختی از گذشته های دور تاکنون و از نسلی به نسل دیگر منتقل شده اند. جنسیت به عنوان یک عامل مهم و اساسی در فرایند کنش سفالگری و نقوش آن قابل طرح است.