بررسی زیستگاهی چکاوک آسمانی (Alauda arvensis L.) و چکاوک کاکلی (Galerida cristata L.) در مزارع کلزای استان های گلستان، مازندران و اردبیل

در این پژوهش، برای خسارت چکاوک ها در استان های مازندران،گلستان و اردبیل (مغان)، مزارع کلزا پس از رویش و چندبرگی شدن، در طول یک ترانسکت خطی در طول مزرعه پیمایش و فاکتورهای زیر ثبت شدند: اندازه سطح مزرعه (هکتار)، نوع کشت مزارع همجوار، وجود درخت در کنار مزرعه، گونه های پرنده و تعداد آن ها. در مورد لکه های خسارت، ابتدا جهت جغرافیایی آن، فاصله از حاشیه و مرکز زمین، فاصله از پرچین، نهر و جاده یادداشت و سپس در یک پلات 1 × 1 متری فاکتورهای زیر اندازه گیری شد: تعداد کل بوته، تعداد بوته با خسارت پرندگان و تعداد فضله چکاوک. میانگین کلی خسارت در 129 لکه خسارت 1/87 ± 46/43 درصد از بوته ها بود که بالاترین میزان خسارت در استان گلستان مشاهده شد (2/39 ± 52/82). براساس آزمون های آماری، بین میزان خسارت در سه منطقه، گونه های خسارت زا در استان های گلستان و مازندران، وجود درختان در اطراف مزرعه در گلستان و مغان و همچنین خسارت در موقعیت های مختلف مزرعه اختلاف معنی داری وجود داشت (P < 0.05). میزان خسارت با اندازه مزرعه، فاصله از جاده و تعداد فضله نیز همبستگی معنی دار مثبت داشت (P < 0.05). در مورد بقیه عوامل یاد شده اختلاف معنی داری مشاهده نشد (P > 0.05). براساس نتایج به دست آمده توصیه می شود که کلزا در ابتدای پاییز و قبل از مهاجرت چکاوک های آسمانی کاشته شود. هم چنین، کاشت گندم و کلزا در کنار هم، و کاشت کلزا در زمین های کنار جاده ها برای کاهش خسارت توصیه می شود.