بررسی غلظت سرمی عناصر معدنی و هورمون های تیروئیدی اسبچه های خزر با جیره های متفاوت غذایی

به رغم این که عناصر معدنی در هورمون ها، آنزیم ها، بافت ها و مایعات بدن وجود دارند، اما در بدن ساخته نمی شوند و باید توسط جیره ی غذایی تامین شوند. در این تحقیق هدف شناسایی مقادیر مبنای غلظت سرمی عناصر معدنی شامل کلسیم، مس، آهن، پتاسیم، منیزیم، سدیم، فسفر، گوگرد و روی و هورمون های تیروئیدی (T3، T4، FT3، FT4 و TSH) اسبچه های خزر در شرایط متفاوت تغذیه، سن، جنس و ارتباط بین آن ها بوده است. این تحقیق با استفاده از 12 راس اسبچه ی خزر و طرح آماری چرخشی متوازن در سه دوره ی آزمایشی (هر یک 56 روز، فاصله ی بین دوره ها 7 روز)، 4 تیمار (جیره های غذایی)، 9 تکرار در هر تیمار و 4 بلوک (ترکیب دو جنس و دو گروه سنی کم تر و بیش تر از 3 سال) اجرا شد. تیمارها شامل استفاده از مکمل عناصر معدنی در سطوح صفر و 86/4 درصد و ماده ی خشک مصرفی روزانه در سطوح 50 و 100 درصد احتیاجات بود. در انتهای دوره های آزمایشی از اسب ها نمونه ی خون گرفته شد. عناصر معدنی با روش طیف سنجی نشر نوری- پلاسمای جفت شده ی القایی و هورمون های تیروئیدی به وسیله ی کیت های الایزا مخصوص اسب اندازه گیری شدند. غلظت سرمی T3، T4، FT3، TSH و نسبت T3/T4 در مادیان ها بیش تر از نریان ها بود. اثرات سن و جیره ها بر روی هورمون های تیروئیدی معنی دار نبود. اثر جیره های غذایی بر غلظت سرمی مس معنی دار بود. ضرایب همبستگی غلظت سرمی T3 با Ca/K (377/0) و T4 با Ca/K (331/0) قابل توجه و معنی دار بود. به علت مکانیسم هموستازی بدن در حیوان سالم، به غیر از مس، غلظت سرمی سایر عناصر معدنی مورد مطالعه و غلظت سرمی هورمون های تیروئیدی در دوره های آزمایشی تحت تاثیر جیره های غذایی قرار نگرفتند. همچنین نسبت عناصر معدنی به یکدیگر، در مقایسه با عناصر معدنی به صورت انفرادی، همبستگی بیش تری با غلظت سرمی هورمون های تیروئیدی در اسب داشت.