وجوه عرفانی در اندیشه سیاسی سید جعفر کشفی

سید جعفر کشفی به لحاظ زمانی در دوره ای قراردارد که مطابق با نظریه زوال، باید اندیشه سیاسی در آن دوره از جامعه علمی ایران رخت بربسته باشد. با وجود این، کشفی از اندیشمندان بزرگ عصر قاجار است که در دو کتاب خود یعنی «تحفه الملوک» و «میزان الملوک»، بر مبنای اسلوبی عرفانی، اندیشه های سیاسی خود را ارائه داده است. ما در این مقاله در پی بررسی این نکته ایم که کشفی چه سنخی از اندیشه سیاسی را در عصر خود ارائه داد و اندیشه وی چه تاثیری بر اندیشه های سیاسی پس از خود نهاد. فرضیه اصلی ما در این مقاله این است که کشفی از اصلی ترین نمایندگان اندیشه سیاسی عرفانی دقیقا در زمانه ای است که مطابق نظریه زوال، اندیشه سیاسی در ایران می باید خاتمه می یافت؛ اما حضور کشفی عامل تردید در این نظریه است.