بررسی اثر کم آبیاری بر عملکرد علوفه و کارائی مصرف آب در چهار رقم یونجه(Medicago sativa) در شرایط آب و هوایی خوزستان - اهواز

به منظور مطالعه تاثیر کم آبیاری برتولید و کارایی مصرف آب در چهار رقم یونجه دائمی (Medicago sativa)، آزمایشی با استفاده از کرت های یک بار خرد شده در مکان در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 91 - 1390 در اراضی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اهواز به اجرا گذاشته شد. تیمار آبیاری(مقدار آب) در چهار سطح به عنوان فاکتور اصلی و بر اساس رطوبت قابل استفاده خاک (آبیاری پس از تخلیه 50، 65 و80 درصد کل آب در دسترس گیاه در منطقه ریشه و آبیاری سنتی به عنوان شاهد) و ارقام یونجه به عنوان فاکتور فرعی نیز در چهار سطح (بغدادی، مساسرسا، یزدی و همدانی) در نظر گرفته شد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SAS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت و از آزمون دانکن جهت مقایسه میانگین ها استفاده شد. نتایج به دست آمده از میانگین پنج برداشت متوالی نشان داد درکلیه ارقام مورد بررسیعملکرد علوفه تر و خشک در تیمار شاهد (آبیاری سنتی) در حد معنی دار بالاتر از سایر تیمارهای آبیاری بودکه با تاخیر در آبیاری روند کاهشی داشت. رقم بغدادی در کلیه تیمارهای آبیاری دارای بالاترین عملکرد علوفه تر و خشک بود، به طوری که در تیمار آبیاری سنتی 57/75 تن در هکتار علوفه تر و 5/17 تن علوفه خشک در هکتار و در تیمار آبیاری پس از 80 درصد تخلیه رطوبتی خاک 86/45 تن در هکتار علوفه تر و15/11 تن علوفه خشک تولید گردید. کارایی مصرف آببا تاخیر در آبیاری افزایش معنی دار یافت. بالاترین کارایی مصرف آب در کلیه ارقام در تیمار آبیاری پس از 80 درصد تخلیه رطوبتی خاک به دست آمد که این مقادیر برای رقم بغدادی 00/1 کیلو گرم بر متر مکعب آب مصرفی ، رقم مساسرسا 820/0، رقم یزدی 720/0 و رقم همدانی 580/0 بود. هم چنین کم ترین مقدار نسبت برگ به ساقه در کلیه ارقام در تیمار آبیاری سنتی مشاهده شد. با کاهش مقدار آب مصرفی تا تیمار 50 درصد تخلیه رطوبتی خاک، نسبت برگ به ساقه در حدود 22 درصد( میانگین کل ارقام) افزایش یافت که با تیمار آبیاری سنتی دارای اختلاف معنی دار (p<0.01) بود.