بررسی تغییرات عرضی و طولی بستر در پایین دست سد مخزنی کرخه با استفاده از مدل ریاضی GSTARS3

احداث سد ها در مسیر رودخانه ها باعث تجمع رسوبات در پشت سد و به جریان انداختن آب زلال به سمت پایین دست و ایجاد تغییراتی در رسوب و مورفولوژی پایین دست رودخانه خواهد گردید. آگاهی از چگونگی روند تغییرات در طرح های ساماندهی و هم چنین اجرایی اهمیت خواهد داشت. در این مقاله بررسی ها در پایین دست سد مخزنی کرخه در حد فاصل ایستگاه پای پل تا سد انحرافی حمیدیه و با طول بازه ی مطالعاتی در حدود 200 کیلومتر با استفاده از مدل ریاضی GSTARS3 صورت گرفته است. مدل کامپیوتری GSTARS3، مدل تعمیم یافته لوله جریان برای شبیه سازی رودخانه های آبرفتی است که توسط گروه هیدرولیک رودخانه و رسوب گذاری مرکز خدمات فنی USBR، تهیه شده و توانایی شبیه سازی شرایط جریان به روش شبه دوبعدی و شبیه سازی تغییر هندسی کانال به روش شبه سه بعدی را دارد. از اطلاعات هیدرولیکی موجود در سال های 1377 تا 1388 (بازه ی زمانی 12 ساله) و از مقاطع عرضی در سال 1384 استفاده شده است. در نهایت بعد از واسنجی با استفاده از دو رابطه رسوبی ایکرز-وایت و لارسن و مادن که بیشترین همخوانی را با بازه مورد مطالعه داشتند، تغییرات الگوی رسوب و مورفولوژیک پایین دست سد مخزنی کرخه از جمله تغییرات عرضی و طولی، تغییرات شیب بستر آبراههدر دوره ی زمانی 10 ساله توسط مدل اجرا گردید. در این بازه ی زمانی بیشترین تغییرات شیب در زیر حوضه کرخه علیا مشاهده شده است.