درمان اسکار هیپرتروفیک با تزریق داخل ضایعه ای توکسین بوتولینوم نوع A: کارآزمایی بالینی تصادفی دارای گروه شاهد و دوسوکور

اسکار هیپرتروفیک ضایعه ای است که بر اثر ترمیم بیش از حد زخم ایجاد می شود و برای بیماران مبتلا، عوارض زیبایی و گاه عملکردی به جا گذاشته و موجب مشکلات جسمی، روحی و تغییر کیفیت زندگی آنان می شود. امروزه روش های گوناگونی ازجمله جراحی برای درمان این ضایعات به کار می رود اما به دلیل عود مکرر، مشکلات بیمار پابرجا می ماند. در این مطالعه اثر تزریق توکسین بوتولینیوم نوعA در درمان اسکار هیپرتروفیک بررسی شد.
روش اجرا: بیست و یک بیمار مبتلا به اسکار هیپرتروفیک در این کارآزمایی بالینی دوسوکور در سال های 1393 و 1394 مورد بررسی قرار گرفتند. در هر بیمار یک قسمت از ضایعه به صورت تصادفی به عنوان ناحیه ی مداخله و قسمت دیگر ضایعه به عنوان شاهد انتخاب شد. در گروه اول (مداخله)، توکسین بوتولینیوم نوع A (Dysport ساخت کشور انگلستان، شرکت سازنده Ipsen، شرکت واردکننده داریان دارو) با غلظت 200 واحد در میلی لیتر و با دوز 8 واحد به ازای هر سانتی متر مکعب ضایعه و در گروه دوم (شاهد)، با همان حجم نرمال سالین در فواصل یک ماهه تا سه بار تزریق شد. بیماران 9 ماه پس از آخرین تزریق طبق معیارهای ونکوور (Vancouver) بررسی و داده های گردآوری شده تحلیل شدند. در این مطالعه، 0/05>P معنی دار درنظر گرفته شد.
21 بیمار با میانگین سنی 2/27 سال مطالعه را به پایان رساندند. میانگین شاخص رنگ (pigmentation) در گروه مورد 0/73 کاهش داشت (0/01>P) درحالی که کاهش آن در گروه شاهد معنی دار نبود (0/24=P). میانگین وضعیت عروقی (Vascularity) گروه مورد 0/9 (0/01>P) و در گروه شاهد 0/15 بود (0/15=P). قوام ضایعه در گروه مداخله 0/98 (0/01>P) و در گروه شاهد 0/23 به دست آمد (0/19=P). میانگین تغییرات اندازه یا ارتفاع ضایعه در گروه اول و دوم معنی دار نبود (0/32=P).
تزریق توکسین بوتولینیوم نوع A در اسکار هیپرتروفیک، نه به عنوان یک روش مستقل بلکه در کنار روش های دیگر درمانی مانند جراحی، می تواند در کنترل و بهبود علائم ناشی از اسکار مفید باشد.