مروری بر روش های اندازه گیری سطح ویژه مواد و الیاف

با توجه به اهمیتی که کمیت سطح ویژه در تعیین خواص و ماهیت فیزیکی مواد جامد دارد، تاکنون روش های مختلفی برای اندازه گیری این مهم ارائه شده اند. این نوع روش ها معمولا بر اساس جذب گاز، جذب مولکول از محلول، خواص ترمودینامیکی (گرمای انحلال ماده در مایع) و روش های تصویری (مانند میکروسکوپی الکترونی پویشی) عمل می کنند. در این مقاله سعی شده تا متداول ترین این روش ها معرفی و بحث شوند که شامل روش هایی بر پایه جذب گاز (مانند گاز نیتروژن و آرگون) و جذب مولکول های محلول (مانند آبی متیلن و اتیلن گلیکول) هستند. ابتدا مباحث پایه نظیر نظریه هایی لانگمیر (انواع I-IV) و BET) Brunauer–Emmett–Teller) بحث شده و سپس به مطالعات و تجربیات مختلف در این زمینه پرداخته شده است. از آنجا که جامعه هدف این مقاله پژوهشگران فعال در زمینه فیزیک الیاف است و نیز به دلیل منحصر به فرد بودن الیاف از نظر سطح ویژه بسیار زیاد (شکل فیزیکی استوانه ای-نواری) که دارند، به بحث و بررسی مقالات درباره الیاف پرداخته شده است و روش های مختلف به کاربرده شده در مقالات بررسی و ارائه شده اند. شاخص سطح ویژه زیاد در الیاف به حدی حائز اهمیت است که در برخی از کاربردها یافتن جایگزین مشابه میسر نیست، به عنوان مثال می توان کاربردهای فیلتری و نانو داربستی را نام برد.