مدل سازی بررسی تاثیر نگهدارنده نایسین به فرم آزاد بر کاهش جمعیت باکتری لیستریا منوسایتوژنز در پنیر فتا، توسط اتوماتای سلولی

جمعیت باکتری لیستریا منوسایتوژنز یکی از پارامترهای موثر در کیفیت و ماندگاری پنیر فتا طی نگهداری می باشد. کاهش این جمعیت یکی از مسائل مهم تولید کنندگان است. لذا این پژوهش با هدف مدل سازی بررسی تاثیر نگهدارنده ی نایسین به فرم آزاد بر کاهش جمعیت لیستریایی پنیر، توسط اتوماتای سلولی انجام گردید تا ضمن صرفه جویی در وقت و هزینه جهت انجام آزمایش های میکروبی، به آنالیز مسائل مهم موجود در این مدل نیز پرداخته شود.
در این پژوهش، از قابلیت های اتوماتای سلولی از جمله سادگی ساختار، قاعده مند بودن، تولید رفتارهای جالب و پیچیده از سلول های ساده، جهت مدل سازی استفاده گردید. برای این منظور، ابتدا ویژگی ها و قوانین مربوط به لیستریا منوسایتوژنز و نایسین را تعریف کرده، سپس مدل حاصل را برای دو حالت یعنی؛ الف) فاقد نایسین ب) حضور نایسین به فرم آزاد، توسط شبیه ساز Netlogo و در پنج مرحله ی زمانی اجرا نمودیم. در نهایت، نتایج حاصل از اجرا در قالب نمودارها و مقادیر، مورد مشاهده و تحلیل قرار گرفت.
نتایج حاصل از اجرای مدل همانند نتایج آزمایشگاهی گزارش شده از دانشگاه فردوسی مشهد، گواه بر این است که، در صورت عدم استفاده از نایسین، میزان ماندگاری و ثبات کیفیت پنیر در طول زمان نگهداری، زیاد نخواهد بود. علاوه بر این افزودن نایسین به فرم آزاد نیز تاثیر بسزایی در کنترل کیفیت پنیر نداشته و حتی میزان کاهش جمعیت لیستریایی در این حالت نسبت به حالت بدون نایسین کمتر بود.
تجزیه و تحلیل این مدل نشان داد که اتوماتای سلولی یک ابزار قدرتمند برای مدل سازی بررسی تاثیر نایسین به فرم آزاد بر کاهش جمعیت لیستریایی پنیر فتا می باشد. همچنین نتایج حاصل نشان داد که مدل ساخته شده، نقطه شروع خوبی برای ساخت مدل هایی جهت بررسی ماندگاری طیف وسیعی از محصولات غذایی، می باشد.