جداسازی و شناسایی باکتری های تجزیه کننده نفت خام از شکم پا Haustrum scobina جمع آوری شده از خلیج فارس (ناحیه ساحلی بندرعباس)

تجزیه زیستی یک جایگزین خوب نسبت به روش های شیمیایی و فیزیکی برای پاک سازی مناطق آلوده به نفت است. عوامل متعددی بر تجزیه زیستی شامل: غلظت نفت خام، تولید بیوسورفکتانت، شوری و زمان انکوباسیون تاثیر می گذارند. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی و جداسازی باکتری های تجزیه کننده نفت از شکم پا و بررسی اثر تولید بیوسورفکتانت، غلظت های مختلف نفت، زمان انکوباسیون، کشت مخلوط و شوری بر تجزیه نفت توسط باکتری های تجزیه کننده است.
در این پژوهش، از آب و شکم پایان خلیج فارس نمونه برداری شد. برای جداسازی باکتری های تجزیه کننده نفت خام از نمونه های جمع آوری شده، محیط کشت ONR7a استفاده شد. سویه هایی که رشد و حذف نفت بالاتری داشتند انتخاب و شناسایی شدند. تولید بیوسورفکتانت، اثر غلظت های مختلف نفت، زمان انکوباسیون، کشت مخلوط و شوری بر میزان تجزیه زیستی بررسی شد.
در مجموع 6 کلونی که قادر به تجزیه نفت خام بودند، جداسازی شد. 2 سویه بر اساس حذف نفت بیشتر و فعالیت امولسیون کنندگی بیشتر انتخاب شد. این سویه ها به جنس های Vibrio و Halomonas تعلق داشتند. فعالیت امولسیون کنندگی و میزان تجزیه نفت برای سویه Vibrio alginolyticus به ترتیب 4/58 و 58/67 درصد و برای سویه Halomonas ps به ترتیب 6/11و 44/51 درصد بود. بنابراین، می توان نتیجه گرفت سویه هایی که دارای فعالیت امولسیون کنندگی بیشتری می باشند، بیوسورفکتانت بیشتری تولید کرده و قابلیت حذف نفت بالاتری دارند. میزان رشد و تجزیه نفت با طولانی شدن دوره انکوباسیون، افزایش یافته است. همچنین، مشاهده شد کشت مخلوط سویه های Vibrio و Halomonas میزان بالاتری از تجزیه را نسبت به کشت آن ها به تنهایی دارد و با افزایش غلظت نفت از 5/2 درصد به بعد میزان رشد باکتری و تجزیه نفت کاسته شده است. بهینه رشد این سویه در 20 تا80 گرم در لیتر سدیم کلرید است و در غلظت های بالاتر نمک، میزان رشد کاهش یافته است.
بررسی های انجام شده نشان داد که باکتری های موجود در خلیج فارس از تنوع زیاد با توان تجزیه نفت بالا برخوردار هستند و می توان از آن ها برای پاک سازی مناطق دریایی آلوده به نفت استفاده کرد.