همه گیر شناسی حیوان گزیدگی در شهرستان رشت، استان گیلان، سال 1391

حیوان گزیدگی همچنان به عنوان یکی از معضلات مهم بهداشتی در ایران و سایر کشورهای جهان مطرح است. علیرغم پیشرفت های گسترده ای که در امر پیشگیری و درمان حاصل شده است، موارد حیوان گزیدگی هنوز از روند رو به رشدی برخوردار است. طبق برآوردهای سازمان بهداشت جهانی سالانه بیش از ده میلیون نفر در مناطق مختلف دنیا به دنبال گزیدگی، تحت درمان قرار می گیرند. با توجه به اهمیت عوارض ایجاد شده توسط حیوان گزیدگی و در عین حال قابل پیشگیری بودن آنها در این مطالعه بر آن شدیم تا به بررسی اپیدمیولوژی موارد حیوان گزیدگی در شهرستان رشت در سال 1391 بپردازیم.
این مطالعه به صورت گذشته نگر و مقطعی می باشد. داده های مرتبط با کلیه موارد حیوان گزیدگی در شهرستان رشت در سال 1391 بر اساس اطلاعات موجود در دفاتر ثبت موارد حیوان گزیدگی شهرستان جمع آوری گردید. برای تمامی بیماران چک لیستی شامل سن، جنس، شغل، نوع حیوان، وضعیت حیوان، محل سکونت، عضو گاز گرفته شده، فصل گزش و نوع زخم تکمیل گردید.
در مجموع 1014 مورد حیوان گزیدگی گزارش گردید (72/5 درصد مرد). میانگین سنی افراد مورد مطالعه 17/81±33/63 سال بود. بیشترین موارد حیوان گزیدگی مربوط به سگ (79/2درصد)، حیوانات اهلی (88/3) و در محیط های روستایی (61/3 درصد) بود. بیشترین عضو گزیده شده دست (55/2 درصد)، بیشرین فصل بروز حادثه بهار (29/8 درصد) و بیشترین نوع زخم از نوع سطحی (64/3 درصد) بود. افرادی که از ناحیه سر و صورت دچار گزش شده اند به طور معنا داری کم سن تر از افرادی بودندکه از ناحیه دست یا پا دچار آسیب شده بودند (0/001=p). همچنین افرادی که توسط سایر حیوانات به جزء سگ و گربه دچار گزش شده بودند به طور معنی داری کم سن تر بودند (0/002=p).
بر اساس نتایج مطالعه حاضر بیشتر موارد حیوان گزیدگی در شهرستان رشت استان گلستان در فصل بهار، توسط سگ های اهلی، در مردان روستایی، بصورت سطحی و در گروه سنی 20 تا 29 اتفاق می افتد. فراوانی حیوان گزیدگی با جنس، سن و محل سکونت ارتباط داشته و هنوز یکی از مشکلات مهم بهداشت عمومی است که فعالیت های آموزشی می تواند نقش به سزایی در کنترل آن داشته باشد.