ارزیابی تاثیر عملیات آبخیزداری بر آبنمود سیل با استفاده از مدل HEC-HMS (مطالعه موردی: حوزه آبخیز گوش و بهره)

کمی کردن تاثیر پروژه های آبخیزداری در سطح حوزه ها، اولین گام در ارزیابی اثربخشی این اقدامات می باشد. مسئله مهم در ارزیابی، انتخاب شاخص مناسب برای ارزیابی است که برپایه نوع پروژه، روش ارزیابی، دقت مورد نیاز و داده های در دسترس تعیین می شود. از سال 1375 اجرای طرح های آبخیزداری در حوزه آبخیز گوش و بهره در استان خراسان رضوی، آغاز شده است. در این مطالعه با توجه به اهمیت ارزیابی اثربخشی اقدامات آبخیزداری، از شاخص های دبی اوج سیلاب و حجم جریان استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز این تحقیق شامل موقعیت و مشخصات سازه ها در آبراهه های اصلی و مقاطع روندیابی و اطلاعات پایه، با انجام بازدیدهای میدانی و مطالعات کتابخانه ای جمع آوری شده است. سپس برای کمی کردن تاثیر این اقدامات از شبیه سازی جریان با مدل HEC-HMS استفاده شد. نتایج نشان داد که انجام عملیات بیولوژیکی و مکانیکی باعث کاهش مقدار دبی اوج سیلاب تا 21/36 درصد و کاهش حجم سیلاب تا 78/34 درصد در دوره بازگشت های مختلف می شوند و همچنین با افزایش دوره بازگشت، تاثیر اقدامات آبخیزداری بر دبی اوج و حجم سیلاب کاهش می یابد. با انجام این تحقیق تاثیر اقدامات آبخیزداری بر دبی اوج و حجم سیلاب حوزه آبخیز گوش و بهره مثبت ارزیابی شد.