نقش مولفه های کرامت در کمال انسان از منظر امام رضا (ع)

حفظ کرامت انسان به عنوان حق طبیعی، مبنای اصلی آموزه های دینی است. نادیده گرفتن این حق، مانع کمال انسان است. بسیاری از احادیث و سیره عملی امام رضا(ع) بیانگر مولفه های کرامت انسانی است که در کمال بخشی انسان نقش دارند. پرسش اصلی این است که از منظر امام رضا(ع) چگونه کرامت انسانی، در کمال انسان تاثیر دارد؟ بررسی ها نشان می دهد؛ از دیدگاه امام رضا(ع) مولفه های کرامت انسانی مانند عبودیت، عقلانیت، آزادی خواهی، عدالت محوری و شاکربودن، نقش زیربنایی در کمال وجودی انسان دارد؛ زیرا هرکدام از این مولفه ها، دربردارنده آثار ومراتب کمالی است؛اولین مرتبه عبادت، شناخت خداست و مبنای خداشناسی توحیدمحوری است. عقل گرایی نظری و عملی، سبب کسب معرفت نسبت به حقایق و عمل به آن ها می شود. آزادی خواهی مانع رکود در ابعاد مختلف فردی، اجتماعی و.. می شود. عدالت محوری از رفتارهای غیرکمالی مانند فساد و رشوه جلوگیری می کند. شکرگرایی حقیقی نیز با طی مراحلی مانند باورتوحیدی، ادای حق و خدمت به خلق ممکن می شود.
در این مقاله، قائل به حصر مولفه های متعدد کرامت انسانی نیستیم. اما این نوشتار برخی از مولفه های کرامت انسانی را به روش تحلیلی-توصیفی در اندیشه اسلامی بررسی کرده و تاثیرات این مولفه ها را در تکامل انسان از دیدگاه امام رضا(ع) بازشناسی و تبیین می کند.